Калория және тойып тамақтанбау: әлемде тамақтану жағы қалай?

Ourworldidata мәліметінше, 2019 жылы жер бетіндегі әрбір адам тәулігіне орташа есеппен 2,92 мың ккал тұтынды, көрсеткіш 2015 жылы 2,87 мың ккал, 2010 жылы 2,81 мың ккал, 2005 жылы 2,69 мың ккал және 2000 жылы 2,67 мың ккал тамақ тұтынды, деп хабарлайды Turkistan Today.

Ең жоғары калориялы тағам еуропалықтарда байқалды: орташа есеппен жан басына шаққанда тәулігіне 3,4 мың ккал. Одан кейін Америка (жан басына шаққанда орташа есеппен тәулігіне 3,3 мың ккал) және Мұхит елдері (3,1 мың ккал).

Азия елдеріндегі тағамның калориялығының әлемдік орташа мәнімен шамалас. Африка елдері әлемдік көрсеткіштерден әлдеқайда артта қалды: жан басына орташа есеппен тәулігіне небәрі 2,6 мың калория.

2020 жылы адамға ең төменгі энергия қажеттілігі тәулігіне 1,8 мың ккал болды. Көрсеткіш жылдар бойы іс жүзінде өзгермеді. Әлемде тұтынылатын калорияның орташа мәні қажетті минимумнан айтарлықтай жоғары.

2019 жылы әлем халқының ақуызбен қамтылуы тәулігіне жан басына шаққанда 81,97 граммды құрады. 2010 жылы бұл көрсеткіш 78,24 грамм, 2000 жылы 73,45 грамм болған.

Ең жоғары көрсеткіш Еуропада (тағам рационындағы ақуыз 103,68 грамм), ең аз көрсеткіш Африкада (65,15 грамм). Америкада бұл көрсеткіш — 96,14 грамм, Мұхит елдерінде — 95,13 грамм, Азияда — 81,89 грамм.

Тәуліктік норма әлемдік орташа деңгейден сәл жоғары: 82,52 грамм. Жалпы, ақуызды тұтынудың тәуліктік көрсеткіші жылдан жылға артып келеді. Мәселен, 2010 жылы бұл көрсеткіш 78,56 грамм болса, 2000 жылы 73,51 грамм болды.

Сонымен қатар, 2019 жылы тәулігіне орташа есеппен 86,76 грамм май тұтынылған, 2015 жылы — 82,6 грамм, 2010 жылы — 79,69 грамм, 2005 жылы — 75,15 грамм, 2000 жылы — 71,99 грамм болды.

Ең жоғары көрсеткіш Еуропада (күнделікті рационда 132,97 грамм май), ең төмен Африкада (53,91 грамм) болды. Бұл макроаймақтар көрсеткіштерінің айырмашылығы бірден 2,5 есеге жетті. Америкада бұл көрсеткіш 130,55 грамм, Мқхит елдерінде 128,61 грамм, Азияда небәрі 80,47 грамм.

Майды тұтынудың тәуліктік деңгейі әлемдік орташа көрсеткіштен сәл жоғары: жан басына шаққанда 87,34 грамм.

Әлемде халықтың шамамен 9,9%-ы тойып тамақтанбайды (2019 жылғы деректер). Тойып тамақтанбау көрсеткіші жылдан жылға төмендеп келеді: салыстыру үшін 20 жыл бұрын көрсеткіш 13% болған.

Тойып тамақтанбау мәселесі Африкада ең қиын: 21%. Одан кейін Азия (9%), Мұхит елдері (6,2%) және Америка (5,8%) елдері. Еуропада бұл көрсеткіш небәрі 1,3%-ды құрады.

Сарапшылар соңғы онжылдықтарда Азия мен Африкада тамақтануда калорияның айтарлықтай өскенін, нәтижесінде тойып тамақтанбау мәселесінің азайғанын атап өтеді.