Түркістан облысы: Отбасыдағы ата-ана рөлі

Отбасылық құндылықтарды сақтаудағы әйел-ананың рөлі

Қазақ қоғамында ананың орны ерекше. Түркістан облысында әйел-ана – отбасының жылуы, ұйытқысы.

Шаңырақтың берекесі. «Әйел – үйдің қазығы» деген сөз бекер айтылмаған. Анасы бар үйде мейірім мен тәртіп орнайды.

Тәрбиелік миссия. Баланы ең әуелі анасы тәрбиелейді. Әсіресе қыз баланы ибалы, инабатты, ұлды мейірімді етіп өсіру ананың қолында.

Әйелдің еңбегі. Түркістандағы ауылдық жерлерде аналар тек үй шаруасымен емес, егіншілікпен, мал шаруашылығымен айналысып, отбасы тіршілігін қамтамасыз еткен.

Әйел образы әдебиетте және фольклорда. Жергілікті жырларда ананың мейірімі, адалдығы, еріне деген құрметі жоғары бағаланған. Бұл жастардың санасында әйел бейнесін қасиетті деңгейде қалыптастырады.

Қазіргі заманда да Түркістан әйелдері қоғамдық өмірде белсенді. Олар білім беру, денсаулық сақтау, кәсіпкерлік салаларында еңбек етіп, отбасылық құндылықтарды заманауи тұрғыда жалғастыруда.

Әке мектебі және ер-азамат жауапкершілігі

Әкенің орны – ерекше. Қазақ қоғамында әке – шаңырақ иесі, отбасының қорғаушысы әрі асыраушысы.

Әке – тәртіптің тірегі. Баланы еңбекке баулу, жауапкершілікті сезіндіру – әкенің міндеті. Түркістандағы ауылдарда әкелер ұлдарын жылқы бағуға, жер өңдеуге үйреткен.

Әке сөзі – заң. Отбасында шешімді көбіне әке қабылдаған. Бұл балаларды тәртіпке, құрметке үйреткен.

Ұл мен қыз тәрбиесіндегі рөлі. Әке ұлға – батырлық пен намысты, қызға – қорғауды үйреткен.

Әке – үлгі. Әкенің адалдығы, еңбексүйгіштігі, сөзінде тұруы – балаларға өмірлік өнеге.

Қазіргі кезеңде Түркістан облысында ер азаматтар дәстүрлі құндылықты сақтай отырып, сонымен бірге заманауи үлгілерді де меңгеруде. Мысалы, көптеген әкелер баласының оқуына, мәдени дамуына көбірек көңіл бөледі.