Түркістан әйелдері — өңір дамуының жаңа бет-бейнесі: Әйелдер қоғамның тірегі

Соңғы жылдары бұл өңірде әйелдердің өмір сапасын арттыру, олардың қоғамдық белсенділігін күшейту және кәсіпкерлікке тарту бағытында жүйелі жұмыстар жүргізілуде.

Гендерлік теңдік мәселесі Түркістанда мемлекеттік саясаттың басым бағытына айналды.

Әйел саясатының жаңа кезеңі

2023 жылдан бастап Түркістан облысында әйелдер мен отбасыларды қолдаудың аймақтық бағдарламасы қабылданды.

Бағдарлама аясында 17 ауданда және Түркістан, Кентау қалаларында әйелдер кеңестері құрылып, олардың жұмысына белсенді азаматтар мен қоғамдық ұйымдар тартылды.

Мұндай кеңестер тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу, отбасылық кеңес беру, әлеуметтік қызметтерге жолдау және әйелдердің экономикалық мүмкіндігін кеңейту бағытында жұмыс істейді.

2024 жылы облыс әкімдігі жанындағы әйелдер істері және отбасы-демографиялық саясат жөніндегі комиссия 120-дан астам бастама көтеріп, олардың 80%-ы іске асқан.

Әйел кәсіпкерлердің өрлеу дәуірі

Экономикада әйелдердің рөлі айтарлықтай артты.

Қазіргі таңда Түркістан облысындағы шағын және орта бизнес нысандарының 42 пайызы — әйелдерге тиесілі.

Бұл көрсеткіш соңғы үш жылда тұрақты өсіп келеді.

Облыстық кәсіпкерлік басқармасының мәліметінше, 2024 жылы 8 мыңнан астам әйел «Бизнестің жол картасы» мен «Ауыл аманаты» бағдарламасы бойынша мемлекеттік грант алған.

Көптеген кәсіпорындар ауыл шаруашылығы, тағам өндірісі, жеңіл өнеркәсіп, туризм салаларында жұмыс істейді.

Мысал:

Кентау қаласының тұрғыны Айгүл Дүйсенова мемлекеттен алған 5 миллион теңге грант арқылы тігін цехын ашқан.

Қазір оның шеберханасында 12 әйел тұрақты жұмыс істейді, олар ұлттық нақыштағы киімдерді экспортқа шығаруды қолға алған.

Мақтаарал ауданындағы Баян Әлімова сүт өнімін өңдеп, ауыл тұрғындарына жұмыс тауып берді.

Жетісай мен Сарыағашта да әйел кооперативтері құрылып, ауыл шаруашылығын дамытуға үлес қосып отыр.

Денсаулық сақтау мен аналарды қолдау

Түркістан облысында әйел денсаулығын сақтау бағытында ерекше өзгерістер байқалады.

2024 жылы «Ана мен бала амандығы» бағдарламасы аясында жаңа перинаталды орталық пайдалануға берілді.

Бұл орталықта заманауи құрал-жабдықтар орнатылып, босанған әйелдерге толық медициналық және психологиялық көмек көрсетіледі.

Сонымен қатар шалғай аудандарда мобильді дәрігерлік бригадалар жұмыс істей бастады.

Олар ауыл әйелдеріне тегін тексеру, консультация және скрининг қызметін көрсетеді.

Нәтижесінде соңғы екі жылда ана өлімі 15 пайызға, бала өлімі 12 пайызға төмендеген.

Бұл — медициналық қызметтің жақсаруы мен әйелдер денсаулығына деген қамқорлықтың айқын көрінісі.

Отбасы институтын нығайту және психологиялық көмек

Гендерлік саясат тек әйелдің құқығын қорғау емес, отбасындағы үйлесімділікті сақтау мен қоғамдағы теңдік мәдениетін қалыптастыруды көздейді.

Түркістан облысында жұмыс істейтін «Отбасын қолдау орталықтары» осы бағыттың нақты мысалына айналды.

Бүгінде мұндай 17 орталық бар, олар жыл сайын 10 мыңға жуық адамға тегін кеңес береді.

Психологтар мен заңгерлер отбасылық дауларды сотқа жеткізбей шешуге көмектеседі.

2024 жылы орталықтар 300-ден астам отбасын ажырасудан сақтап қалған.

Сондай-ақ бұл орталықтар әйелдердің өзін-өзі дамытуына жағдай жасап, арнайы тренингтер, семинарлар және кәсіп ашуға арналған курстар өткізеді.

Жергілікті билік пен азаматтық қоғамның бірлескен жұмысы

Түркістан облысында үкіметтік емес ұйымдардың саны жыл сайын артып келеді.

Олардың көпшілігі әйелдердің құқықтарын қорғау, әлеуметтік қолдау және ауыл әйелдерін оқыту бағытында жұмыс істейді.

«Жастар ресурстық орталығы», «Ана және бала қоры», «Шырақ» қоғамдық бірлестігі сияқты ұйымдар түрлі жобаларды жүзеге асырып келеді.

Мысалы, 2024 жылы «She Start Turkistan» жобасы іске қосылды — ол әйел кәсіпкерлерге менторлық қолдау көрсетеді.

Қазіргі таңда 600-ден астам әйел бизнес-жоспар жасап, инвесторлармен жұмыс істеуді үйренді.

Болашаққа бағытталған жоспарлар

2025–2030 жылдарға арналған облыстық даму стратегиясында әйелдердің әлеуетін арттыру негізгі бағыт ретінде қарастырылған.

Жоспарда ауыл әйелдеріне арналған онлайн-оқыту платформасын іске қосу, әйелдердің цифрлық сауаттылығын арттыру және әлеуметтік қызметтерді цифрландыру қарастырылған.

Сонымен қатар «Әйел және цифрлы экономика» атты жаңа бағдарлама арқылы 5 мыңға жуық әйел ІТ саласында оқытылмақ.

Қорытынды

Түркістан облысы — әйел мен ер теңдігін сөз жүзінде емес, нақты істе жүзеге асырып отырған өңір.

Әйелдің күші мен даналығы қоғамның тұрақтылығының, отбасының бірлігінің және экономикалық өрлеудің кепіліне айналды.

Бүгінгі Түркістан әйелдері — табысты, еркін ойлы, білімді және өз болашағын өз қолымен жасайтын тұлғалар.

Бұл — өңірдің дамуының ең үлкен жетістігі.