Сіздің балаңыз жасөспірім ба? Оны қолдаңыз!

Қазақстанда жасөспірімдер арасында өз-өзіне қол жұмсау оқиғалары жыл сайын тіркеліп, елімізді әлемде жетекші орынға шығаруда,-деп хабарлайды  turkistan.today

Не нәрсеге назар аудару керек? Жасөспірімдік кезеңде балалардың ата-аналарымен қарым-қатынасы жиі күрделене түседі. Есейу кезеңінде жасөспірім өзінің дүниетанымын қалыптастыра бастайды, сол туралы бізге айтады, бірақ біз, ересектер, өз пікірі болуы үшін ол әлі кішкентай деп есептейміз. Кіші ұрпақ пен аға буын арасындағы түсіністікте кедергі пайда болады.

Сонымен қатар, біз ата-ана ретінде жасөспірімнен жеңіс пен сәттілік күтеміз, оған ауыр қысым жасаймыз. Ал баланың ата-анасының үмітін ақтамаудан қорқуы оның бойында төзгісіз шиеленіс тудырып, өсіп келе жатқан ағза көтере алмауы мүмкін.

Тағы бір себеп – мектептегі қарым-қатынас. Олар мұғалімдермен де, құрдастарымен де қиындай түседі. Егер жасөспірім өз көзқарасын қорғай алмаса, онда оның өзін-өзі бағалауы төмендейді және бұл күйзеліске әкеледі.

Сонымен қатар, жасөспірімдер эмоционалды тәжірибелермен бірге жүретін алғашқы сүйіспеншілікті сезінеді. Сондай-ақ, жасөспірімдер қоғамдастығында көшбасшылық пен жалғыздық сезімі үшін күрес бар, ол дакүйзеліске әкелуі мүмкін. Мұның бәрі балаға үлкен эмоционалдық жүк түсіреді, оны кейбір жасөспірімдер көтере алмайды.      

Мұның бәрі баланың жағымды эмоциялар алуына және өмірдің қуанышын сезінуіне кедергі жасайды. Көңіл-күйі күйзеліске ұшыраған, қолдау мен сенімнен айырылған жасөспірім өзін үнемі дәрменсіз, пайдасыз сезінеді және мұндай өмірдің қажеті жоқ деген ойға жетелейді.

​Балаға қолдау көрсету үшін оның көңіл-күйіне үнемі назар аудару керек. Егер жасөспірімді бірдеңе мазалап жатқанын байқасаңыз, онымен сөйлесіп, мәселенің себептерін білу қажет. Жасөспірімге өмірде шынайы мақсаттар қоюға және оған ұмтылуға көмектесіңіз. Қиындықтарды жеңуде оған қолдау көрсетуді ұмытпаңыз, баланы нақты қадамдар жасағаны үшін мақтаңыз. Жасөспірімнің барлық жағымды әрекеттерін мақұлдаңыз және қолдаңыз. Баланың абыройын төмендететін физикалық жазаны қолдануға болмайды. Өсіп келе жатқан балаларыңызды жақсы көріңіз және сүйіспеншілігіңізді көрсетіңіз, оларға өте нәзік қарауға тырысыңыз.

Автор:

Фатима БАГИЯРОВА,

Медицина ғылымдарының кандидаты, доцент, психотерапевт,  

С.Д. Асфендияров атындағы ҚазҰМУ коммуникациялық дағдылар кафедрасының профессоры