Түркістан облысында мүмкіндігі шектеулі адамдарды қолдау жүйесін дамыту

Мүмкіндігі шектеулі адамдарды қолдау жүйесін дамыту – кез келген қоғамның әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз ету жолындағы маңызды міндеттерінің бірі. Түркістан облысында бұл жүйенің дамуы мүмкіндігі шектеулі адамдардың құқықтарын қорғау, олардың өмір сүру сапасын арттыру және қоғамға толыққанды қатысуына мүмкіндік беру мақсатында жүзеге асырылады. Бұл мақалада Түркістан облысында мүмкіндігі шектеулі адамдарды қолдау жүйесін дамытудың негізгі бағыттары мен шаралары талқыланады,- деп хабарлайды tukistan.today

Ерекше қажеттіліктері бар адамдардан қорқу көбінесе олар туралы ақпараттың жетіспеушілігінен туындайды, өйткені олар ұзақ уақыт бойы қоғамнан оқшауланған — олардың көпшілігі бар, бірақ біз оларды айналамызда көруге дағдыланған емеспіз. Сондықтан көптеген адамдар олармен қалай байланысу керектігін білмейді. Бірдеңені дұрыс істемеу немесе ренжітуден қорқып, кейбіреулер жай ғана шетке шығып, байланыс жасамауды жөн көреді. Бақытымызға орай, бүгінде ерекше қажеттіліктері бар адамдарға көмектесуге және олардың құқықтарын қорғауға бағытталған ұйымдар бар, әртүрлі ресурстар мен мамандар өз білімдерімен бөлісуге және ерекше адамдармен қалай байланысуға болатынын ұсынуға дайын.

Дамуында кемістігі бар адамдарды күнделікті өмірде кездестірмей түсіну мүмкін емес. Бірақ олар тек отбасында тұруды, достасуды, қоғамдық көлікті пайдалануды, кафелер мен мейрамханаларға баруды және білім алуды қалайды және оған құқығы бар. Сондықтан қол жетімді кедергісіз ортаны құруға үлес қосу өте маңызды. Кедергілерге келетін болсақ, бұл мүгедектердің өз бетінше жүріп-тұруына арналған инфрақұрылымды (пандустар, тротуарлар мен өткелдердегі арнайы белгілер, метродағы лифттер, автобустар және т.б.) ғана емес, сонымен қатар айналадағылармен қарым-қатынас.

Біз сөйлеу арқылы сөйлесуге дағдыланғанбыз және бұл қарым-қатынас әдісі кез келген адамға қол жетімді емес деп ойламаймыз. Сонымен, сөйлей алмайтын, бірақ ым-ишара немесе арнайы байланыс құралдары арқылы сөйлесетін мүмкіндігі шектеулі жандар бар. Бұған құрметпен қарау керек, өйткені олардың қарым-қатынасқа деген қажеттілігі бізден кем емес.

Мемлекет алдындағы маңызды міндеттердің бірі – мүмкіндігі шектеулі жандарды әлеуметтік қорғау саласындағы саясатты жетілдіру.

 Осылайша, олардың қоғамға толыққанды сіңісіп, басқалармен тең өмір сүруі, жұмыс істеуі және оқуы, қоғам өміріне еркін қатысуы, белгілі бір шешімдер қабылдауы үшін кедергілерді еңсеруге, жоюға бағытталуы керек. Өйткені ерекше қажеттіліктегі адамдарға қамқорлық көрсету – қоғам алдындағы парыз. Мемлекеттің қолдауы мен қоғам өкілдерінің қамқорлығына мұқтаж осынша жанға кедергісіз орта қалыптастырылып, оңалту жұмыстарына да ден қойылып келе жатқаны қуантады. Әсіресе тәнін ғана емес, жаны мен рухын да шыңдау үшін ерекше күтімді қажет ететін жандарды спортқа баулу шаралары жолға қойылып жатыр. Мысалы, соңғы 3 жылда спортпен және дене шынықтырумен айналысатын ерекше қажеттіліктері бар адамдардың саны 25,3%-ға өскені қуанарлық жайт. Мысалы, 2020 жылы 38 352 адам болса, 2023 жылдың басында бұл көрсеткіш 51 325 адамға жеткен. Бүгінде спортпен шұғылданатын ерекше қажеттіліктері бар адамдардың саны бойынша Қостанай облысы көш басында тұр. Өңірде ерекше қажеттіліктері бар 5687 адам спортпен тұрақты түрде айналысады. Одан кейін Шығыс Қазақстан облысы (4997 адам) және Астана қаласы (4514 адам) орналасқан. Үздік бестікті Түркістан (4298 адам) және Жамбыл (4 057 адам) облыстары түйіндейді.

Осы орайда Түркістан облысындағы ерекше жандарды спортқа баулу шаралары оң нәтижелер көрсетіп жатыр.

Мысалы, күні кеше Түркістан қаласында өткен ерекше жандар арасында спорт түрлерінен ашық біріншілік – осы сөзімнің айғағы. Спорт шарасына 80-ге жуық азамат қатысып, дойбы, тоғызқұмалақ, шахмат пен қол күресінен сайысқа түскен еді. Шараның мақсаты – ерекше қажеттілігі бар азаматтарды спортпен шұғылдануға, салауатты өмір салтын ұстанып, қоғамдық белсенді өмір сүруге тарту. Жиында сөз алған қалалық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің басшысы Қ.Мұсағалиев спорт сайысына қатысушыларға жылы лебізін білдіріп, сәттілік тіледі.

«Әдетте, мүмкіндігі шектеулі жандардың қоғамнан сырт қалып жататынын жиі байқаймыз. Мұның бір себебі – оларға қажетті орта құрып, қамқорлық, қолдау көрсетудегі кемшіліктерден болса керек. Мүмкіндігі шектеулі жандардың құқығын қамтамасыз ету және оларды қорғау мемлекеттік әлеуметтік саясаттың маңызды бағыты саналады. Қолдауға мұқтаж топтардың мәселелерін шешу қай кезде де бірінші кезектегі өзекті проблемалардың қатарында. Еліміз 2015 жылы Мүмкіндігі шектеулі адамдардың құқы ғы туралы конвенцияны ратификациялаған болатын. Дәл осылай мұндай топқа жататын адамдардың экономикалық, азаматтық, әлеуметтік және мәдени құқығын өзге жандармен бірге толық жүзеге асыру бойынша әлемдік стандартты іске асыру міндеттемелерін қабыл еттік. Ата Заң мерекесі қарсаңында ұйымдастырылған бұл сайыс – әр спортшының өз шеберлігін көрсетуге мүмкіндік береді. Сіздердің жарысқа қатысуға үлкен белсенділік танытып отырғандарыңызға өте қуаныштымын. Баршаңызға сәттілік тілеймін», – деді Қ. Қабдырұлы.

Жарыс қорытындысында командалық есепте Орталық командасы 1-орынды иеленсе, 2-орынды Түркістан командасы, 3-орынды Батыс командасы еншіледі. Жеңімпаздар мен жүлдегерлер түрлі марапаттарға ие болды.