Түркістан облысындағы балаларға арналған мүмкіндіктер: даму, қолдау және болашақ

Білім беру саласындағы жаңа мүмкіндіктер

Жаңа мектептердің ашылуы

Түркістан облысы – республикадағы ең халқы көп өңірлердің бірі. Сондықтан мектеп жасындағы балалар саны да жыл сайын артып келеді. Облыс әкімдігінің ресми мәліметіне сәйкес, соңғы бес жылда аймақта жүзден астам жаңа мектеп пайдалануға берілді. Бұл үш ауысымды және апатты жағдайдағы мектептердің санын азайтуға септігін тигізді.

2024–2025 оқу жылында ғана Түркістан, Кентау, Шымкент маңындағы аудандарда 20-ға жуық жаңа білім ошағы ашылды. Мектептердің басым бөлігі заманауи үлгіде жабдықталған: интерактивті тақталар, робототехника кабинеттері, ғылыми зертхана бөлмелері бар. Бұл ауыл балаларына да қаладағыдай сапалы білім алуға жол ашты.

“Оқуға құштар мектеп” жобасы

Балаларға білім алумен қатар кітап оқуға деген қызығушылықты арттыру мақсатында облыста “Оқуға құштар мектеп” жобасы жүзеге асырылуда. Әр мектепте кітап бұрыштары жасақталып, ауылдық жерлерде “жылжымалы кітапхана” қызметі енгізілді. Түркістан қаласындағы Жастар орталығында арнайы балалар кітапханасы ашылып, онда 20 мыңнан астам түрлі жанрдағы кітап қойылды.

Инклюзивті білім беру

Ерекше білім беру қажеттілігі бар балаларға да аймақ баса мән беріп отыр. 2025 жылға дейін облыстағы барлық мектепте инклюзивті сыныптар ашу жоспарланған. Қазірдің өзінде 300-ден астам мектепте арнайы логопед, дефектолог, психолог мамандары жұмыс істейді. Сонымен бірге, Түркістан қаласында балаларға арналған алғашқы инклюзивті ойын алаңы пайдалануға берілді.

Денсаулық сақтау саласындағы жетістіктер

Ана мен бала денсаулығы

Балаларға көрсетілетін медициналық қызмет сапасын арттыру мақсатында соңғы жылдары облыста бірқатар ауруханалар қайта жаңғыртылды. Түркістан қаласындағы көпсалалы балалар ауруханасы толық заманауи жабдықтармен қамтамасыз етіліп, эндоскопиялық және неонаталдық орталықтар іске қосылды.

Ана мен бала өлімін азайту бағытында “Дені сау бала – жарқын болашақ” бағдарламасы қабылданып, оның аясында шалғай ауылдарда мобильді диагностикалық көліктер жұмыс істеуде. Бұл көліктер жылжымалы зертхана ретінде қызмет көрсетіп, балаларға тегін медициналық тексеру жасайды.

Спорттық медицина

Облыста балалардың спортпен шұғылдануын қолдау үшін арнайы спорттық медицина орталықтары ашылуда. Түркістандағы Олимпиада резервін даярлау орталығында балаларға тегін медициналық бақылау жүргізіледі. Спортпен айналысатын оқушылардың жүрек, тыныс алу жүйелеріне тұрақты тексеру жасалады.

Спорт және шығармашылық мүмкіндіктер

Футбол және басқа спорт секциялары

Облыста балалардың спортпен айналысуына жағдай жасауға ерекше көңіл бөлінуде. “Ордабасы” футбол клубының академиясы 10–16 жас аралығындағы балаларды қабылдап, кәсіби футболшы ретінде тәрбиелеуде. Сонымен қатар әр ауданда балаларға арналған спорт мектептері бар. Мысалы, Мақтаарал ауданында жүзу бассейні ашылып, ауыл балалары алғаш рет кәсіби түрде жүзуді үйреніп жатыр.

Өнер және музыка мектептері

Балалардың шығармашылығын дамыту үшін облыста 40-тан астам музыка және өнер мектебі жұмыс істейді. Түркістандағы “Қазақ хандығы” мәдениет орталығында балаларға арналған хореография, сурет, театр үйірмелері ашылған. Әсіресе дәстүрлі домбыра үйірмелеріне қызығушылық жоғары.

Әлеуметтік қолдау

Көпбалалы отбасылардың балаларына жеңілдіктер

Әлеуметтік аз қамтылған отбасылардан шыққан балаларға мектеп формасы, оқу құралдары тегін берілуде. Облыста жыл сайын 100 мыңнан астам оқушы “Жалпыға бірдей міндетті оқу қоры” есебінен қолдау алады.

“Балалар жылы” аясындағы жобалар

2022 жылы басталған “Балалар жылы” бастамасының жалғасы ретінде облыста балалардың бос уақытын тиімді ұйымдастыруға арналған жаңа орталықтар ашылды. Түркістан қаласында заманауи балалар технопаркі іске қосылып, онда робототехника, 3D модельдеу, IT бағдарламалау үйірмелері тегін өткізіледі.

Болашақ жоспарлар

Түркістан облысының 2030 жылға дейінгі даму стратегиясында балаларға қатысты нақты мақсаттар қойылған:

Әрбір аудан орталығында ірі спорт кешендерін салу;

Барлық мектепті жоғары жылдамдықты интернетпен қамтамасыз ету;

Әлеуметтік тұрғыдан осал отбасылардың балаларына арналған жазғы демалыс лагерьлерінің санын екі есе арттыру;

Балаларға арналған аймақтық ғылыми-зерттеу орталығын ашу.

Түркістан қаласында «Балалар мен жасөспірімдер спорт клубының» ұйымдастыруымен 2023 жылы мектеп оқушылары арасында бірнеше спорт түрінен жарыс өтті». Дені сау ұрпақ – ұлт болашағы» деген тақырыппен өткізілген бұл шараның басты мақсаты – бұқаралық спортты насихаттап, салауатты өмір салтын қалыптастыру, жас ұрпақ арасында достық байланыстарды нығайту.

Жарыс барысында жасөспірімдер волейбол, шахмат, тоғызқұмалақ сынды спорт түрлерінен өзара бақ сынасуда. Оған Түркістан қаласының 15 мектебінен келген оқушылар қатысуда. Жарысқа қатысушылардың белсенділігі, ынтасы мен қабілеттері олардың спортқа деген қызығушылықтарының жоғары екенін көрсетеді.

Шахмат жарысы «Сауран» тұрғын алабында өтті. Интеллектуалды ойынға қатысушылар арасындағы бәсекелестік аса жоғары болды. Ұлдар арасында №8 мектептің оқушысы бірінші орынды жеңіп алса, қыздар арасында №6 мектептің спортшысы жеңіс тұғырынан көрінді. Бұл шахматшылардың қажырлы еңбектерінің нәтижесі екені сөзсіз. Осындай жарыстар арқылы оқушылардың логикалық ойлау қабілеттері дамып, өзін-өзі жетілдіруге ұмтылыстары арта түседі.

Волейбол жарысы Яссы тұрғын алабында ұйымдастырылды. Мұнда №15 М.Жұмабаев мектебінің командасы бірінші орынға ие болды. Екінші орын №24 М.Шоқай мектебінің, ал үшінші орын №14 Қазыбек би мектебінің спортшыларына бұйырды. Командалардың шеберлігі мен тактикалық ойлауы көрермендерді тәнті етті. Ойын барысында көрсетілген тамаша комбинациялар мен командалық жұмыс жастардың бір-біріне деген сенімділігін арттыра түсті.

Тоғызқұмалақ жарысы «Бірлік» тұрғын алабында өтті. Бұл ұлттық ойынға қатысқан №27 Ө.Жәнібеков пен Е. Иззатуллаев атындағы мектептердің оқушылары арасында ерекше қызығушылық байқалды. Жарыс қорытындысы бойынша ең үздік ойыншылар анықталып, марапатталды. Тоғызқұмалақ – тек ойын ғана емес, сонымен қатар ой-өрісті кеңейту, стратегиялық ойлауды дамытуға зор әсер етеді.

Жарыс соңында жеңімпаздар мен жүлдегерлер арнайы медальдар мен дипломдармен марапатталды. Осындай жарыстар Түркістан қаласындағы жастардың спортқа деген қызығушылығын арттыруға, салауатты өмір салтын насихаттауға мүмкіндік береді. Жас спортшылардың жетістіктері қалалық әкімдік пен спорт ұйымдарының алдағы уақытта да балалар мен жасөспірімдерге арналған спорттық шараларды ұйымдастыру жоспарларын бекіте түсері анық.

Жыл сайын өткізілетін бұл дәстүрлі спорт жарысы алдағы уақытта «Шауғар», «Отырар», «Бекзат» секторларында үстел теннисі, баскетбол, дойбы сынды спорт түрлерімен жалғасады. Спорт – жастар үшін өмірдің мәні, ал салауатты өмір салты – жарқын болашақтың кепілі.

Балаларға қолдау көрсету – тек әлеуметтік саясаттың бір бөлігі ғана емес, елдің болашағына жасалған инвестиция. Түркістан облысы бұл бағытта жүйелі жұмыстар атқарып келеді. Жаңа мектептер мен ауруханалардың салынуы, спорттық және шығармашылық орталықтардың ашылуы, әлеуметтік бағдарламалардың іске асырылуы – балалардың жан-жақты дамуына жол ашып отыр.

Түркістан облысындағы 37 мектептен тыс қосымша білім беру ұйымдарының ұйымдастыруымен «Жаз қызығы – көңілді демалыс» атты іс-шара барлық өңірде өткізілуде. Түркістан облысының білім басқармасы басшысының міндетін атшарушы Ардақ Садықованың айтуынша, оған облыстық «Жас туристер» станциясы, оқушылар сарайы, оқушылар үйі, өнер мектептері, шығармашылық орталықтар, көркемсурет мектептерінің ұстаздары мен оқушылары үлес қосып келеді екен. 

Түркістан облысында маусым айында 350 іс-шара, шілде айында облыстық «Жас туристер» станциясы – 721 іс-шара, облыстық қосымша білім беруді дамыту орталығы – 163 іс-шара өткізген. 

- Барлық іс-шаралар мерзімінде өткізіліп, әлеуметтік желілерге хэштектермен жарияланып отырды. Оның ішінде, 400 саяхат, 8 челлендж, 332 экскурсия, 4 байқау, 2 дебат жарысы, 491 іс-шара ұйымдастырылды. Балаларға арналған қызықты да, көңілді бастамаларға 30 мыңнан астам оқушы қатысты. Алдағы уақытта да осы тектес шаралар легі жалғасуда. Барлығы балалардың уақытын тиімді өткізу мақсатында қолға алынған, - дейді Ардақ Садықова.

Жуырда осы іс-шаралар жоспарына сәйкес «Облыстық жас туристер станциясы» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің ұйымдастыруымен «Көңілді жаз» тақырыбында мектеп оқушылары арасындағы су жарысы өтті. 

Жарыстың мақсаты - оқушылардың жазғы демалыс уақытындағы іс-шараларға қызықтыру, қызығушылықтарын арттыру.

Су жарысын «Облыстық жас туристер станциясы» КММ директоры Сәуле Өмірсерікқызы ашып, жарысқа қатысушы топтарға сәттілік тіледі. Сайыс барысында қатысушы топтарға Төтенше жағдайлар қызметкерлері  суда жүзу техникасының ережесі таныстырылып, түсіндірме жұмыстары  жүргізілді. Жалпы 13 топ, 150 үйірмешілермен қызметкерлері қатысты. 

Жарыс қорытындысында І-орын «Бүркіт» тобы жетекшісі қосымша білім беру педагогы Бейсенов Шерхан, ІІ-орын «Қыран» тобы жетекшісі қосымша білім беру педагогы Бейсенбеков Еркебұлан, ІІІ-орын «Тұлпар» тобы жетекшісі қосымша білім беру педагогы Сұлтанбеков  Әбілхайырхан марапатталды. Жеңімпаз топтар І, ІІ, ІІІ орын жүлделі  дипломдарымен марапатталды.