Түркістан облысындағы перзентханалар: ана мен бала денсаулығын қорғаудағы жаңа қадамдар

Соңғы жылдары мемлекет пен жергілікті билік тарапынан ана мен бала денсаулығын қорғауға, перзентханалардың материалдық-техникалық базасын нығайтуға ерекше көңіл бөлінуде. Жаңа ғимараттар салынып, заманауи құрал-жабдықтар алынып, білікті кадрларды даярлау бағытында тың бастамалар қолға алынуда.

Жаңа перинаталдық орталықтар

Кентаудағы жаңа орталық

2024 жылы Кентау қаласында заманауи перинаталдық орталық ашылды. Жобаның құны 7 млрд теңгеден асты. Бұл орталық жылына 5 мыңға жуық жүкті әйелге қызмет көрсетіп, шала туған балаларға арналған арнайы бөліммен жабдықталды.

Орталықта 200 орын бар;

Заманауи ультрадыбыстық диагностикалық аппараттар қойылды;

Жаңа туған нәрестелерді қарқынды емдеу палаталары ашылды.

Денсаулық сақтау министрлігінің мәліметінше, мұнда жұмыс істейтін дәрігерлердің 40%-ы шетелде біліктілігін арттырған.

Түркістан қаласындағы перзентхана

Түркістан қаласында облыстық көпбейінді аурухана құрамында ірі перзентхана бөлімі жұмыс істейді. 2023 жылы бұл бөлімге толықтай жөндеу жүргізіліп, ана мен балаға қолайлы жағдай жасалды.

Перзентханаға жаңа реанимациялық жабдықтар әкелінді;

Жүкті әйелдерге арналған жеке палаталар саны көбейтілді;

ЭКО (экстракорпоралдық ұрықтандыру) бағдарламасы бойынша тегін кеңес беру қызметі іске қосылды.

Ана денсаулығын қорғау бағдарламалары

Түркістан облысында жүкті әйелдерге медициналық қызмет көрсету сапасын арттыру үшін бірқатар бағдарламалар енгізілді:

«Ана мектебі» жобасы – болашақ аналарға дұрыс тамақтану, психологиялық дайындық, босануға әзірлік бойынша тегін курстар өткізіледі. 2024 жылы бұл жобаға 15 мыңнан астам әйел қатысқан.

Витаминдік қолдау бағдарламасы – жүкті әйелдерге тегін дәрумендер мен темір тапшылығына қарсы препараттар беріледі.

Телемедицина жүйесі – шалғай ауылдардағы жүкті әйелдер онлайн түрде облыстық перинаталдық орталық мамандарымен кеңесе алады.

Балаларға арналған бөлімдер

Түркістан облысының перзентханаларында жаңа туған нәрестелерге сапалы медициналық көмек көрсету үшін жағдай жасалуда.

Шала туған сәбилерге арналған арнайы инкубаторлар орнатылды;

«Дені сау бала кабинеттері» ашылып, 0–1 жасқа дейінгі балалардың дамуы бақылауға алынды;

Ана сүті банкі жобасы қолға алынып, донорлық емшек сүтін қажет ететін балаларға жеткізу жұмыстары жүргізілуде.

2024 жылғы мәлімет бойынша, шала туған нәрестелердің өмір сүру көрсеткіші 2019 жылмен салыстырғанда 25%-ға артқан.

Перзентханалардың кадрлық әлеуеті

Перзентханалардың тиімді жұмыс істеуі үшін мамандардың біліктілігі маңызды. Түркістан облысында:

Жыл сайын 200-ден астам дәрігер мен акушер-гинеколог қайта даярлау курстарынан өтеді;

Жас мамандарды тарту үшін «Дипломмен ауылға» бағдарламасы аясында акушерлер мен неонатологтарға көтерме жәрдемақы беріледі;

Түркістан медицина колледжінде арнайы «Акушерлік іс» факультеті ашылып, жергілікті кадрлар даярлануда.

Инфрақұрылым және қолжетімділік

Облыстың әр ауданында босануға жағдай жасалған перзентханалар бар. Мысалы:

Шардара аудандық ауруханасында 50 орындық перзентхана бөлімі жұмыс істейді;

Сайрам ауданында тәулігіне 20 босануға қызмет көрсете алатын жаңа бөлім ашылды;

Мақтааралда перзентхана су тасқынынан кейін қайта жөнделіп, толық жарақтандырылды.

Сонымен бірге жедел жәрдем қызметі күшейтіліп, жүкті әйелдерді перинаталдық орталықтарға жеткізу үшін арнайы жабдықталған көліктер бөлінген.

Жаңалықтар мен жетістіктер

2024 жылы Түркістан облысында алғаш рет жасанды интеллект негізінде босануды болжау жүйесі енгізілді. Бұл жүйе асқыну қаупін алдын ала анықтап, ана мен бала қауіпсіздігін арттыруға мүмкіндік береді.

Облыстық перзентханаға жаңа МРТ аппараты орнатылды, ол арқылы жүкті әйелдерге қауіпсіз тексеру жүргізіледі.

ЭКО орталығы ашылды – бедеулікпен күрес аясында жылына 500 жұпқа дейін тегін қызмет көрсетіледі.

«Отбасылық дәрігер» пилоттық жобасы іске қосылды – әр отбасыға бекітілген дәрігер жүкті әйелдерді тұрақты бақылауда ұстайды.

Статистика

2024 жылы Түркістан облысында 62 мың бала дүниеге келді.

Оның ішінде 48%-ы – ауылдық жерлердегі перзентханаларда.

Шала туған нәрестелер үлесі – 7,2%.

Ана өлімі көрсеткіші соңғы үш жылда 30%-ға төмендеді.

Қоғамдық бастамалар

Қоғамдық ұйымдар да бұл салаға үлес қосып отыр:

«Ана мен бала» қоры перзентханаларға заманауи құрал-жабдықтар алып беруде;

Волонтерлер босанған аналарға психологиялық көмек көрсетеді;

Әлеуметтік желілерде «Дені сау сәби – бақытты отбасы» атты ақпараттық науқандар жүргізілуде.

Түркістан облысындағы перзентханалар жүйесі соңғы жылдары айтарлықтай жаңарып, ана мен бала денсаулығын қорғауда нақты жетістіктерге жетті. Жаңа медициналық орталықтардың ашылуы, заманауи технологиялардың енгізілуі, кадрлық әлеуеттің нығаюы және мемлекеттік қолдау шаралары – өңір тұрғындарының өмір сапасын жақсартуға бағытталған маңызды қадамдар.

Алдағы жылдары облыста тағы бірнеше жаңа перзентхана салу жоспарда бар. Бұл – демографиялық өсімі жоғары өңір үшін үлкен қолдау болмақ.

Айта кетелік, Түркістан облысында алдағы жылдары 7 ірі жоба іске асырылмақ. Олардың қатарында облыс орталығында салынып жатқан 570 орындық көпбейінді аурухананың құрылысы да бар. Нысан биыл жыл соңына дейін аяқталып, пайдалануға берілмек. Сондай-ақ, Сарыағаш қаласында 300 орындық перинаталдық орталығы бар көпбейінді аурухана, Ордабасы ауданында 200 төсек орындық заманауи медициналық орталық, Түркістан қаласында 200 орындық облыстық балалар ауруханасы салынбақ. Бұл жайында Түркістан облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшының орынбасары Бауыржан Сатыбалды брифингте мәлімдеді.

«2021 жылы Түркістан қаласында Мұхаммед Бен Заид Аль Нахаян атындағы 80 орындық перзентхана құрылысы үшін Түркістан облысының әкімдігі 3,3 гектар жер телімін бөлген болатын. БАӘ, Абу-Даби қоры демеушілікті мойнына алса, конкурс нәтижесінде «Эристайл-Казахстан» ЖШС мердігер мекеме атанды. Алдағы уақытта құрылыс жұмыстары басталады. Сонымен қатар, Мақтаарал ауданында 210 орындық аудандық аурухана мен Сауран ауданында ауысымына 500 келушіге арналған емхана құрылыстары жүргізілуде» - деді спикер.

Сондай-ақ, бүгінгі таңда облыс көлемінде міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесімен облысымызда азаматтардың 83%-ы қамтылған. Халықты МӘМС жүйесіне тарту жөнінде Түркістан облысы бойынша әлеуметтік медициналық сақтандыру қорымен және мемлекеттік органдармен өңірлік штаб құрылып, қала-аудан әкімдіктеріне тапсырма беріліп жұмыстар жүргізілуде.

Өңір тұрғындарын дәрі-дәрмекпен қамту бойынша да бірқатар жұмыстар атқарылған. 2024 жылдың қорытындысымен 15,9 млрд теңгеге дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың 549 түрін сатып алуға өтінім беріліп, бүгінгі күнге дейін «Д» есепте тұратын 213 665 науқас жалпы сомасы 16 882 419 мың теңгеге қамтамасыз етілген. Соның ішінде, 18 жасқа дейінгі 64 257 науқасқа 3 523 275 мың теңге қаржы қарастырылған. Сонымен қатар, облыстағы медициналық мекемелердің техникамен жарақтандырылуы 85,22% құрап отыр.

Айта кетелік,  2024 жылдың 28 қазанда № 2 Облыстық перинаталдық орталықта үшем дүниеге келді. Сайрам ауданы Ақсу елді мекеніндегі Эгамбердиевтер отбасы бірден үш перзентпен толықты.

27 жастағы Назима Эгамбердиева екі ұлынан кейін 2 ұл мен 1 қыз босанды. Бірнеше күн дәрігердің бақылауында болған сәбилер мен анасы бүгін үйлеріне шықты. Отбасының қуанышымен бөлісуге келген туыстары сәбилерді көру үшін перзентхана маңына жиналып, ақжарма тілектерін жеткізді.

Үшемдер мерзімінен бұрын, яғни жүктіліктің 34 аптасында жоспарлы кесір тілігі арқылы дүниеге келген. Олардың бірінің салмағы 2 келі 430 грамм болса, екіншісі – 2 келі 490 гр, ал, үшіншісі 1 келі 730 грам болды. Шексіз қуанышқа кенелген отбасы мүшелері үшемдерге Хасан, Фатима, Хусан деп есім берді.