Түркістан облысы: қоғамдағы отбасылық құндылықтарды нығайту

Отбасы — қоғамның ең кіші, бірақ сонымен бірге ең негізгі ұясы. Қазақ халқының мәдениетінде отбасы, ана мен әке, үлкендерді сыйлау, ұрпақ тәрбиесі, дәстүр мен салт-сананың сақталуы ерекше орын алады. Түркістан облысы — тарихи-мәдени мәні өте жоғары, халық саны өсіп келе жатқан өңір. Бұл өңірде отбасылық құндылықтарды нығайту шаралары демографиялық саясат, әлеуметтік қолдау, құқықтық және рухани-адамгершілік тәрбие механизмдері арқылы жүзеге асуда.

Мақаланың мақсаты — Түркістан облысындағы осы бағыттағы жұмысты жан-жақты талдап, әлеуетті нығайту жолдарын, кездесіп отырған қиындықтарды, сондай-ақ тәжірибелі шараларды көрсету.

Түркістан облысында бүгінгі күнгі жай-күй мен жасалып жатқан жұмыстар

Заңнамалық және мемлекеттік саясат

Қазақстан Республикасының мем­лекеттік хатшысының «Ұлағатты отбасы — ұлт құндылығы» атты мақаласында мемлекет отбасылық-демографиялық саясатты стратегиялық бағыттардың бірі ретінде бекітіп, отбасы институтын қолдау мен аналық-қамқорлықты нығайтуға бағытталған бағдарламаларды атап өтті.

Республика көлемінде «Балалы отбасыларды әлеуметтік қолдаудың ұлттық моделі» және отбасы институтын сақтау, азаматтардың құқықтары мен міндеттерін реттейтін түрлі нормативтер бар.

Түркістан облысындағы нақты шаралар

 “Отбасын қолдау секторлары” жұмыс

Түркістан облысында Отбасын қолдау секторлары құрылып, 10 аудан қалаларда іске қосылды.

Бұл секторлар: аз қамтылған отбасыларға, көпбалалы отбасыларға, мүгедектігі бар балаларды тәрбиелеп отырған аналарға психологиялық, құқықтық көмек көрсетеді, әлеуметтік қызметтер ұсынады.

Сонымен қатар «Әлеуметтік-психологиялық сүйемелдеу» секторы арқылы тұрмыстық зорлық-зомбылық құрбандарына көмек беріледі.

Зорлық-зомбылықтың алдын алу

Облыста тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу мақсатында түрлі шаралар қабылдануда: дағдарыс орталықтары бар, жедел қызмет көрсету мүмкіндігі қарастырылған.

Сонымен қатар, құқық қорғау органдары, полиция, әлеуметтік қызмет көрсету орталықтары өзара әрекеттесіп, жедел межелер мен алгоритмдер әзірленуде.

Ақпараттық-ағартушылық жұмыс

2025 жылы Түркістан облысы бойынша мемлекеттік ақпараттық саясаттың тақырыптық бағыттарының бірі “Қоғамдағы отбасылық құндылықтарды нығайту, отбасылық және гендерлік саясатты, ана мен баланы қорғау” мәселелері бойынша мемлекет тарапынан ақпараттық түсіндіру жұмыстарын жүргізу болып белгіленген.

Кездесулер, дөңгелек үстелдер, форумдар мен конференциялар жиі ұйымдастырылады.

Мықты жақтары

Заңды және нормативтік база бар, мемлекет отбасылық саясатты қолдауда саяси ерік танытқан.

Әлеуметтік қолдау шаралары (секторлар, орталықтар) іске қосылды, еңбек пен кеңес беру, психологиялық қызметтер ұсынылып жатыр.

Халық арасында дәстүрлі құндылықтарға деген ықылас сақталған: үлкенге сый, салт-дәстүр, махаббат, өзара көмек сияқты құндылықтар жоғары бағаланады.

Қиындықтар мен шектеулер

Тағы да, бірнеше маңызды мәселелер бар:

Ресурстардың жеткіліксіздігі
Кейбір аудандар мен шалғай елді мекендерде әлеуметтік, психологиялық қызметтерге қол жеткізу қиын. Орталықтар қалада шоғырланған, ал ауылдық жерде қызмет көрсету инфрақұрылымы әлсіз.

Мәдени-әлеуметтік кедергілер
Гендерлік стереотиптер, дәстүрге байланысты қыз балаларға, әйелдерге қатысты шектеулер, ашық сөйлесуден қорқу — бұл құндылықтарды өзгертуге кедергі болатын факторлар.

Ақпараттық түсінбеушілік
Азын-аулақ түркістандықтар арасында отбасыдағы құқықтар, тұрмыстық зорлық-зомбылықтың заңдық салдары туралы ақпарат жеткіліксіз болуы мүмкін.

Психологиялық қолдау жүйесінің толық жетілмеуі
Құрылған секциялық қызметтер мен орталықтар болса да, психологиялық көмек, отбасы-қатынас дағдыларын дамыту, жанжалдарды шешу бойынша мамандар саны мен сапасы жетпей жатады.

Экономикалық жағдайдың әсері
Көпбалалы, аз қамтылған отбасылардағы материалдық қиындықтар отбасы ішіндегі шиеленістерге, ажырасу тәуекелдеріне әкелуі мүмкін.

Болашаққа ұсынылатын шаралар

Түркістан облысында отбасылық құндылықтарды нығайту үшін келесі бағыттар бойынша жүйелі және кешенді шаралар жүзеге асырса тиімді болмақ:

Ұйымдастырушылық-құқықтық шаралар

Әлеуметтік, білім беру, денсаулық сақтау, құқық қорғау органдары арасындағы интеграцияны арттыру. Жедел әрекет ету топтарын қалыптастыру: тұрмыстық зорлық-зомбылық туралы хабар түскенде, сала мамандары бірлесіп әрекет ететін жүйе қамтамасыз етілуі тиіс.

Заңнаманы әрі қарай жетілдіру: гендерлік зорлық-зомбылық мәселелерін нақтырақ реттеу, ауырлық дәрежесіне байланысты жауапкершілікті күшейту.

Қызмет көрсету инфрақұрылымын дамыту

Ауылдық елді мекендерде “отбасын қолдау” секторларын саны мен сапасын арттыру, мобильді қызмет көрсету (психологиялық, әлеуметтік, құқықтық көмек) мүмкіндігін жасау.

Дағдарыс орталықтарын кеңейту, олардың қызмет көрсету уақыты мен бағыттарын әртараптандыру (балалар, жастар, әйелдер, ерлер үшін).

Мамандарды даярлау: психологтар, әлеуметтік қызметкерлер, отбасы кеңесшілері, медиация бойынша мамандар.

Ақпарат пен ағарту жұмысы

Қоғамдық ақиқаттық науқандар, медиа, әлеуметтік желілерді пайдалану арқылы отбасының маңыздылығын, тең құқықтылық, зорлық-зомбылықтың қауіптілігі жөнінде хабардарлықты арттыру.

Мектептерде, мектепке дейінгі ұйымдарда отбасы құндылықтарын, тұлғалық қарым-қатынас, эмоциялық тәрбиені енгізу.

Діни, мәдени ұйымдармен, жергілікті қауымдастықпен серіктестік жасау — мәдени және діни контексті пайдалану арқылы отбасы мен отбасының институтын насихаттау.

Экономикалық қолдау

Аз қамтылған, көпбалалы отбасыларға арнайы мемлекеттік жәрдемақыларды арттыру, әлеуметтік бағдарламаларға қатысу мүмкіндігін жеңілдету.

Қаржылық сауаттылықты дамытатын курстар, кәсіпкерлік мүмкіндіктерін ашу, әсіресе әйелдерге арналған жұмыс орындарын құру.

Психологиялық және әлеуметтік-психологиялық жұмыс

Отбасылар арасында қарым-қатынас дағдыларын дамыту: жанжалдарды шешу, эмоциялық тепе-теңдікті сақтау, ата-аналық рөлдерді анықтау және үйлестіру.

Жастар арасында отбасы құруға дайындық, неке институтының мәні, ата-аналық жауапкершілік ұғымдарын түсіндіру.

Психологиялық қолдау арналарының көрінуін арттыру (телефон линиялары, онлайн кеңес беру, сенім-орталықтар), әсіресе отбасында қиындықтар бары хабарласуға мүмкіндік беретін жүйелер.

Мониторинг және бағалау

Өңірде қабылданған шаралардың тиімділігін тұрақты талдау: статистика, социологиялық зерттеулер, фокус топтар және кері байланыс арқылы қандай шаралар жақсы жұмыс істеп жатқандығын анықтау.

Өлшемдер меңшігін анықтау (мысалы, тұрмыстық зорлық-зомбылық фактісінің төмендеуі, ажырасулар санының өзгеруі, отбасылық өмір сапасының, психологиялық денсаулықтың жақсаруы).

Мәдени ерекшеліктер мен өңір ерекшеліктерін ескере отырып, шешімдер қабылдау.

Қорытынды

Түркістан облысы үшін отбасылық құндылықтарды нығайту — бұл жай ғана саяси мақсаты бар бағыт емес, қоғамның тұрақтылығы, ұлттық тәрбиенің негізі, ұрпақтар арасындағы байланысты сақтау үшін аса маңызды іс. Оның жүзеге асуы мемлекет, жергілікті басқару, қоғамдық ұйымдар, отбасы мүшелері, бүкіл қоғамның белсенді қатысуымен толықтырылады.

Мемлекет атынан жасалып жатқан қолдау мен заңнамалық негіздер бар, бірақ ауылдық деңгейде қызмет көрсету, ақпараттық ағарту, психологиялық қолдау, экономикалық қиындықтарды жеңілдету бағытында әлі де көп жұмыс қажет. Егер ұсыныстар жан-жақты қолға алынса, Түркістан облысында отбасы институты нығайып, демографиялық, әлеуметтік, мәдени-рухани тұрақтылық одан әрі арта түседі.

Төменде Түркістан облысында қоғамдағы отбасылық құндылықтарды нығайту тақырыбына қосымша мәліметтер мен көзге түскен тәжірибелерді қамтитын кеңейтілген мақала ұсынамын.

Жаңа деректер мен тенденциялар

Форумдар, қоғамдық кездесулер мен акциялар

Түркістанда «Отбасы. Тұлға. Азаматтық қоғам» атты ата-аналар форумы өтті. Бұл форумда отбасылық құндылық, ата-ананың рөлі, балалар тәрбиесі және зорлық-зомбылықты болдырмау мәселелері талқыланды.

Облыста «Отбасы күніне» арналған апталықтар ұйымдастырылып, бұл шаралар аясында дөңгелек үстелдер, тренингтер, мәдени іс-шаралар өткізіліп, қоғамда отбасы туралы үлгілі көзқарасты қалыптастыруға тырысып жатыр.

Ордабасы ауданында «Ордабасы – өнегелі отбасылар мекені» тақырыбында форум өткізіліп, сахналық қойылымдар арқылы отбасылық құндылықтар насихатталды.

“Мерейлі отбасы” конкурс жобасы

«Мерейлі отбасы» жобасы — Қазақстанда отбасылық құндылықтарды дәріптеу мақсатында тұрақты жүзеге асырылып келе жатқан тірек жоба. Түркістан облысы да бұл конкурсқа белсенді қатысады.

2024 жылы облыс бойынша конкурсқа 131 отбасы өтініш білдірді. Жеңімпаздар салтанатты түрде марапатталды.

Ұлттық конкурс қағидаларына сәйкес, жобаның мақсаты — отбасылық дәстүр мен құндылықтарды жаңғырту, некенің жағымды бейнесін насихаттау, отбасы мәртебесін көтеру.

Семинарлар, тренингтер, профилактикалық іс-шаралар

Облыста 2024 жылы “Зорлық-зомбылықсыз Қазақстан”, “Отбасындағы зорлық-зомбылыққа жол жоқ”, “Біз бақытты баламыз!” тақырыбында 4 дөңгелек үстел, 4 семинар-тренинг, 3 кездесу өткізілді. 348 жас, 34 ата-ана қамтылды.

Жыл басынан бері 565 психо-профилактикалық іс-шара жүргізіліп, тұрмыстық зорлық-зомбылық саласында азаматтарды қолдау бағытында жұмыстар атқарылған.

Облыстың 10 ауданында «отбасынды қолдау» орталықтары жұмыс істейді. Бұл орталықтар әлеуметтік, құқықтық, психологиялық көмек көрсетуге бағытталған.

Қоғамдық институттардың рөлі

Ақсақалдар мен аналар кеңестері, билер алқасы, жергілікті қоғамдастықтар отбасы құндылықтарын насихаттауда белсенділік танытуда.

ҮЕҰ-лар және әлеуметтік ұйымдар облыс бойынша тәрбиелік және ақпараттық іс-шараларды ұйымдастырады.

Діни және рухани ұйымдар «Ұлы жол – отбасы табалдырығынан басталады» атты мақалалар, лекция, насихат жұмыстарын өткізу арқылы отбасы мен моральдық құндылықтарды алға тартады.

Статистика мен халық саны

Түркістан облысында шамамен 400 мың отбасы бар, оның ішінде 182 мың көпбалалы отбасы.

Облыстың халқы 2 млн 125 мың адамды құрайды.

Демографиялық өсім көрсеткіші бойынша Түркістан өңірі алдыңғы қатарлардың бірі болып саналады.

Қанықтыру: терең талдау аспектілері

Құндылықтар мен идеалдар тұтастығы

Отбасылық құндылық дегеніміз — тек неке мен балалар туралы ғана емес, сенім, жауапкершілік, өзара құрмет, жан-жақты қолдау сияқты дүние. Бұл құндылықтар ұрпақ арасындағы сабақтастықты, жеке тұлғаның мінез-құлқы мен моральдық бағдарын қалыптастырады.

Қазақ дәстүрі бойынша:

Ата-анаға құрмет, үлкендерге бас иілу — отбасының үйлесімділігі мен тыныштығын қамтамасыз ететін негізгі элементтер.

Үлкендерден көрген өнеге мен үлгі — балаға жалпы адамгершілік, тәрбие, шешім қабылдау қабілеті беру.

Осының бәрін қазіргі заман талабына сай үйлестіре отырып, жастардың дәстүр мен заманға араласуын қамтамасыз ету үлкен мәселе.

Жастар мен жас отбасылар — басты фокус

Жастар мен жас отбасыларды қолдау — отбасы институтын болашақта тұрақты ету үшін маңызды. Олар көбіне қалада, ақпараттық кеңістік пен медиа әсерінен жаңа құндылықтарға бейім болады. Сондықтан:

Оларға арналған тренинг, форум, жас қалыңдық-жас күйеу форматындағы семинарлар қажет.

Жастарға рухани, моральдық бағдар беретін кеңес беру және менторлық механизмдерді дамыту маңызды.

Отбасын бастауға ниет еткен жастарға әлеуметтік бастама, тұрғын үй, несие мүмкіндіктері берілуі тиіс.

Қиындықтарды терең талдау

Құқықтық құқықбұзушылық туралы хабарлау мәселесі

Кейбір отбасыларда зорлық-зомбылық фактілері жасырылып қалады, себебі зиян шеккендер қорқады, әлеуметтік немесе құқықтық қолдауға сенбейді.
Сондықтан сенімді, құпия, қолжетімді хабар беру және көмек желісі болуы қажет.

Психологиялық қызмет көрсету сапасы
Кейде әлеуметтік немесе психологиялық қызмет көрсететін мамандар жеткіліксіз немесе олардың біліктілігі орташа. Бұл әсіресе ауылдық жерлерде айқын көрінеді.

Ақпараттық белсенділіктің жетіспеушілігі
Медиа мен әлеуметтік желілерде отбасылық тақырыптар әрдайым өзекті болмайды. Қоғам арасында насихатталатын мазмұн кейде сапасыз немесе шектеулі.
Ақпараттық хабтар, жариялымдар, телевизиялық және радио бағдарламалар арқылы тұрақты жұмыс қажет.

Экономикалық факторлардың әсері
Төзімділік, тұрақсыз табыс, әлеуметтік қасіреттер отбасы ішіндегі қорқыныштар мен шиеленістерді күшейтуі мүмкін.

Қосымша ұсыныстар мен инновациялық әдістер

 Жас отбасылар мектебі

Әр аудан мен қалада «Жас отбасы мектебі» ашу. Курстар:

қарым-қатынас, қаржы басқару, бала тәрбиесі,

отбасы рөлдерін үйлестіру, даулы жағдайларды шешу,

отбасының құқықтық аспектілері.

Бұл мектептерге мемлекетті, жергілікті қоғамдық ұйымдарды тарту қажет.

Мобильді «отбасы қолдау» бригадасы

Шалғай ауылдық аймақтарға мобильді бригадалар жіберу: психолог, әлеуметтік қызметкер, заңгер құрамында. Олар апта сайын немесе ай сайын келіп, жергілікті отбасыларға кеңес, диагностика мен көмек ұсынады.

Медиа-жоба: “Отбасы порталы”

Облысқа арналған онлайн платформа немесе мобильді қосымша (портал) жасау:

отбасы мәселелеріне арналған мақалалар, видеолар, подкасттар,

психологиялық тест, үй жанындағы қатынасқа арналған тренажерлар,

сұрақ-жауап, онлайн кеңес беру,

үлгілі отбасылардың тарихтары, бейне өлеңдер мен деректі фильмдер.

Журналистика мен мәдени өнер арқылы насихат

Театрлық қойылымдар, өнер фестивальдары отбасылар туралы тақырыпта ұйымдастыру.

Баспасөз, блог, YouTube видеоларында отбасы туралы контент өндіру.

Жазушылар мен ақындар, жергілікті өнер адамдары арқылы отбасы идеяларын поэзия, проза арқылы жария ету.

Қоғамдық келісім мен диалог платформалары

Ата-аналар комитеттері, мектеп кеңестері, ауылдық саммиттер ұйымдастыру.

Қоғамдастық диалог алаңы: үлкендер, жастар, ата-аналар, балалары араласатын кездесулер.

Ақсақалдар мен аналар кеңестері жаңа форматта — жастармен бірге жоба жасап, бірге жұмыс істеу.

Мониторинг және адаптив жүйе

Облыс бойынша құрылатын «Отбасылық саясатты бағалау және мониторинг орталығы».

Әр ауданның, қаладағы көрсеткіштер (зорлық-зомбылық, ажырасу, психологиялық жағдай, жас отбасылар саны) бойынша дерек жинау.

Жоба нәтижелерін қоғамдық талқылауға шығару, ұсыныстарды қайта қарау.

Түркістан облысында отбасылық құндылықтарды нығайту — бұл ұзақ мерзімді, көп қырлы еңбек. Аз ғана шарамен жетістікке жету қиын. Бірақ қазіргі бағыттар — конкурстар, форумдар, орталықтар — дұрыс қадамдар. Ең бастысы — тұрақтылық, сапа, азаматтардың белсенділігі, жергілікті өз ерекшеліктеріне сай тәсілдер қолдану.

Айта кетелік, елімізде баспана алу өзекті мәселелердің бірі болып қалып отыр. Бұл әсіресе жастар мен халықтың осал топтары үшін маңызды. Қазірдің өзінде 950 мыңнан аса азамат баспана кезегіне тіркелсе, оның 500 мыңға жуығы әлеуметтік тұрғыда осал топтағы тұрғындар саналады. Десе де үкімет тарапынан түрлі жобалар, жеңілдіктер жасалып бұл проблема да біртіндеп шешімін тауып келеді. 

Түркістан облысының Леңгір қаласында тұратын Исаевтар отбасы жуырда жаңа баспанаға қол жеткізді. Үш бөлмелі пәтерде қазір сегіз жан тұрады. Баласы мен келіні үйлі болғанын естіп ауылдан әжелері де келген. Қазір немерелеріне қарап отыр.

Рая Қалдыбаева, Леңгір қаласының тұрғыны: 

Үкіметтің қолдауына рақмет. 7 жыл ауылда тұрдық, қиналдық дегендей. Келіндер квартирада жүрді, 6 бала-шағасымен. Биыл тамға жетіп, әйтеуір құдайға шүкір деп отырмыз. Жанымызда садик салынып жатыр. Оған да қуанып жатырмыз. Балалар мектепке барады.

Төле би ауданында биыл 120 отбасы баспаналы болды. Оның 46-сы көпбалалы жанұя болса, 48-і аз қамтылған отбасылар. Жалғызбасты аналар мен мүмкіндігі шектеулі азаматтарға да жаңа үйден пәтерлер берілді. Мемлекеттің мұндай қамқорлығы бізге зор қолдау болды, - дейді жаңа үйдің тұрғындары.

Катрина Симак, Леңгір қаласының тұрғыны: 

Квартирада тұрдық. Анау жерге барамыз, далада қондық. Сондай болған да бізде. Он жыл күттім үйді. Құдай қаласа, берді маған үйді. Үш бөлме берді маған. Үй маған ұнайды. Өте күшті.

Бүгінгі таңда өңірде 102 мыңнан астам азамат тұрғын үйге мұқтаждар есебінде тұр. Ал Түркістан облысы құрылған алты жылда кезекте тұрған 7 мыңнан аса отбасы коммуналдық баспанамен қамтылған. Жыл басынан бері мыңнан аса жанұяға жаңа үйдің кілті берілді. Десе де елімізде баспана проблемасы күн тәртібінен түспей келеді. Миллионға жуық азамат жылдар бойы кезегін күтуде. Оның жартысына жуығы мұқтаж отбасылар санатында.

Әсем Әлжанова, ҚР ӨҚМ құрылыс және ТҮКШ істері комитетінің басқарма басшысы: 

Мемлекет тарабынан тұрғын үймен қамту мәселесін шешу үшін арендалық баспана, жалға алған үйді субсидиялау, жеңілдетілген ипотекалық несиелер мен тұрғын үй сертификатын беру қарастырылған. Өткен жылы 13 мыңнан аса тұрмысы төмен отбасыға жаңа пәтерлер жалға берілсе, ағымдағы жылы 6 мыңнан аса отбасы осындай баспанаға қол жеткізді.

Сала мамандарының сөзінше, енді тұрғын үйге кезекке тұру, оны тіркеу «Отбасы банкі» арқылы жүргізіледі. Қыркүйек айынан бастап осы жүйе арқылы әлеуметтік тұрғыда осал топтағыларға пәтерді жалға беру мен жеңілдетілген ипотекалық несие беру жүзеге асырылмақ.

Облыс әкімінің бірінші орынбасары Зұлпыхар Жолдасовтың айтуынша, тұрғын үй кезегінде тұрған азаматтарға арналған бағдарламалар үлкен қолдауға ие болып келеді. Мемлекет тарапынан ұсынылатын тұрғын үй сертификаттары да маңызды рөл атқарады. Осы ретте тұрғындарды үймен қамтамасыз ету мақсатында тұрғын үй құрылысын одан әрі дамыту және баспана қолжетімділігін арттыруға басымдық берілуде.

– Тұрғын үймен қамту өзекті мәселелердің бірі болып тұр. Жалпы, Түркістан облысы құрылғалы, яғни 2018-2024 жылдар аралығында 14 161 отбасы тұрғын үймен қамтылды. Оның ішінде, коммуналдық тұрғын үймен 7 567 отбасы, ал «7-20-25» және «Отбасы банк» бағдарламалары арқылы 6 594 отбасы ипотекалық тұрғын үймен қамтамасыз етілді. Осы жерде динамикаға қарайтын болсақ жылына шамамен коммуналдық тұрғын үй қорынан және түрлі ипотекалық бағдарламалар арқылы 2 200-ге жуық пәтер табысталуда. Өткен жылдың өзінде 1 174 коммуналдық тұрғын үймен және 977 ипотекалық тұрғын үймен қамтамасыз етілді. Бұл жұмыстар жүйелі түрде жалғасады, – деді Зұлпыхар Сансызбайұлы.

Одан бөлек, мемлекеттік қолдау арқылы азаматтар ипотекалық баспана алу мүмкіндігін жеңілдетіп, алғашқы жарнаны төлеу мәселесін де тиімді шешуге мүмкіндік алады. Тұрғын үй сертификаттары — бұл мемлекет тарапынан берілетін қаржылай көмек. Жергілікті өкілді органдар (мәслихаттар) осы сертификаттардың мөлшерін және оларды алу шарттарын анықтайды. Осылайша, әр өңірдің тұрғындары өз жергілікті бюджетіне сәйкес тұрғын үй сертификаттарын ала алады.

Тұрғын үй кезегінің айқын болуы үшін тұрақты түрде түгендеу жұмыстары жүргізілуде. Нәтижесінде, 2023 жылы 3 818 азамат, ал 2024 жылы 4 599 азамат тұрғын үй кезегінен белгілі бір сәйкессіздіктердің анықталуымен шығарылған. Тұрғын үй кезегі толық электронды форматта жүргізіледі. Сондай-ақ азаматтар үй кезегін «кезекте.кз» порталы арқылы кез келген уақытта көре алады.

Мониторинг жұмыстарының барысында көптеген кемшіліктер мен олқылықтар орын алған. Атап айтқанда, субсидия алып жатқан 5 мыңнан астам отбасыдан кемшіліктер анықталып, келісімшарттары қайта қалпына келтіру мүмкіндігінсіз тоқтатылды.

Айта кетейік, тұрғын үй кезегі заңға сәйкес жүргізіледі. Азаматтар өз кезегінен тыс пәтер алмайды немесе өзге адамның орнына өтініш бере алмайды. Заң талаптарына сәйкес, әр азамат өз кезегін күтіп, әділ негізде пәтер алу мүмкіндігіне ие болады. Бұл шаралар тұрғындардың сенімін арттырып, кезектің әділ түрде өтуін қамтамасыз етеді.