Түркістан облысындағы гендерлік саясат: теңдік пен өрлеу жолындағы табысты қадамдар

Бұл – тек мемлекеттік құрылымдардың емес, бүкіл қоғамның, азаматтық сектордың және халықаралық ұйымдардың бірлескен еңбегінің жемісі.

Түркістан — ежелден мәдениеті бай, дәстүрі мен рухани мұрасы терең өңір. Сол дәстүрлі құндылықтарды сақтай отырып, заманауи теңдік пен әділдік қағидаларын ұштастыру — өңірдің қазіргі даму кезеңінің басты ерекшелігі.

Мемлекеттік қолдау және стратегиялық бағдар

Гендерлік саясаттың табысты жүзеге асуына ең алдымен облыс әкімдігі жанындағы “Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссия” үлкен үлес қосып келеді. Комиссияның басты мақсаты — әйелдердің құқықтарын қорғау, олардың әлеуметтік және экономикалық белсенділігін арттыру, сондай-ақ қоғамда отбасылық құндылықтарды дәріптеу.

Әр ауданда және қалада осы бағытта арнайы бөлімдер мен үйлестірушілер жұмыс істейді. Олар түрлі деңгейдегі кеңестер, семинарлар, дөңгелек үстелдер өткізіп, қоғамда гендерлік теңдік туралы оң көзқарас қалыптастыруда.

Облыс әкімдігі сонымен қатар мемлекеттік бағдарламаларды тиімді жүзеге асырып келеді. “Отбасы институтын нығайту”, “Әйелдер кәсіпкерлігін қолдау”, “Жастар және отбасы саясаты” сынды бастамалар аймақтық дамудың жаңа деңгейін көрсетті.

Әйелдердің экономикадағы үлесі артып келеді

Соңғы үш жылда Түркістан облысында әйел кәсіпкерлер саны айтарлықтай артты. Облыстың сауда, қызмет көрсету, білім және ауыл шаруашылығы салаларында табысты әйелдер көп.

“Ауыл әйелдерінің форумы”, “Іскер ана”, “Бизнестегі әйел” жобалары арқылы мыңдаған әйел өз кәсібін ашуға мүмкіндік алды. Көптеген қатысушылар микронесиелеу бағдарламалары мен гранттық жобалар арқылы өз ісін жүргізіп отыр.

Сайрам ауданындағы кәсіпкер әйел тігін цехын ашып, 20 адамды жұмыспен қамтып отыр.

Отырар ауданында жас аналар кооператив құрып, экологиялық таза өнім өндіру ісін жолға қойған.

Кентау мен Түркістан қалаларында сұлулық индустриясы мен білім орталықтарын ашқан әйелдер саны өсіп келеді.

Бұл – әйелдердің тек үй шаруасымен шектелмей, өңір экономикасының маңызды бөлігіне айналғанының айқын дәлелі.

Білім және көшбасшылық бағытындағы жетістіктер

Облыс мектептерінде қыз балалардың білімге деген ынтасын арттыруға ерекше көңіл бөлінуде. Қыз балалардың техникалық және IT мамандықтарына қызығушылығы артқан. Түркістан қаласында және аудан орталықтарында қыздарға арналған STEM курстары, лидерлік тренингтер ұйымдастырылуда.

Жоғары оқу орындарында да әйел көшбасшылығын дамытуға бағытталған бастамалар белсенді жүріп жатыр. Мысалы, Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университетінде “Гендерлік білім және әлеуметтік теңдік” атты элективті пән енгізілді. Бұл бастама студенттер арасында теңдік, сыйластық және өзара құрмет құндылықтарын дәріптейді.

Отбасы институтын нығайту

Түркістан облысы — “Мерейлі отбасы” ұлттық байқауында жыл сайын үздік нәтиже көрсетіп келе жатқан өңірлердің бірі. Бұл байқауға қатысқан отбасылар еңбекқорлық, бірлік және өзара қолдаудың үлгісін көрсетіп жүр.

Сонымен қатар облыста “Отбасы орталығы”, “Шаңырақ жылы”, “Әкем, анам және мен – бақытты жанұямыз” атты акциялар тұрақты түрде өткізіледі. Бұл іс-шаралар отбасылық дәстүрді сақтауға, ата-ана мен бала арасындағы байланысты нығайтуға, қоғамда жылы қарым-қатынас мәдениетін дамытуға ықпал етеді.

Зорлық-зомбылықтың алдын алу және психологиялық көмек

Облыс әкімдігі мен қоғамдық ұйымдардың бірлесуі нәтижесінде “Қиын сәтте жалғыз қалма”, “Сенім телефоны”, “Тыныштық аймағы” сияқты жобалар іске қосылды.

Дағдарыс орталықтары әйелдер мен балаларға заңгерлік, медициналық және психологиялық көмек көрсетеді. Бұл орталықтарда жұмыс істейтін мамандар адамға жылу мен үміт сыйлап, қайта өмірге деген сенімін оятады.

Көптеген әйелдер осы орталықтардың қолдауымен жаңа өмір бастаған, жұмысқа орналасқан немесе өз кәсібін ашқан. Мұндай табыс тарихтары өңірде әйелдерге деген қамқорлықтың нақты дәлелі.

Қоғамдық санадағы оң өзгерістер

Түркістан облысында гендерлік теңдік ұғымы тек заң немесе саясат деңгейінде емес, қоғамдық санада да орнығып келеді. Бұған әлеуметтік желілердегі ақпараттық кампаниялар, жастар форумдары, мәдени шаралар және БАҚ-тағы түсіндірме жұмыстар ықпал етті.

“Әйел және қоғам”, “Заманауи ана”, “Отбасылық құндылық – ұлттық байлық” тақырыптарындағы іс-шаралар жастарға үлкен ой салып, өзара құрмет пен теңдік қағидаларын дәріптеп жүр.

Жергілікті жастар ұйымдары еріктілер ретінде ақпараттық акцияларға қатысып, қоғамның көзқарасын өзгертуде маңызды рөл атқаруда.

 Халықаралық серіктестік пен жаңа мүмкіндіктер

Түркістан облысы халықаралық ұйымдармен белсенді жұмыс істейді. БҰҰ-ның Халық саны қоры (UNFPA), UN Women, OSCE, USAID және басқа серіктестермен бірлескен жобалар өңірдің әлеуетін арттыруға зор үлес қосып келеді.

Бұл ұйымдармен бірге өткізілген тренингтер, білім беру бағдарламалары және зерттеу жобалары жергілікті мамандардың кәсіби деңгейін көтеріп, халықаралық тәжірибені енгізуге мүмкіндік берді. Түркістан облысы осы серіктестіктер арқылы Орталық Азиядағы гендерлік инновациялардың үлгілі өңірлерінің бірі атанып отыр.

Мәдениет пен руханияттағы теңдік

Гендерлік саясат тек әлеуметтік-экономикалық бағытпен шектелмейді. Түркістан облысында әйелдердің мәдениет пен өнер саласындағы рөлі ерекше артты.

Жергілікті театрларда, кітапханалар мен мәдениет үйлерінде “Қазақ қызының келбеті”, “Анаға тағзым”, “Теңдік – бейбіт өмір кепілі” атты көрмелер мен қойылымдар өткізіліп жүр.

Бұл іс-шаралар қоғамдағы әйел бейнесін асқақтатып, әйелдің қоғамдағы орнын рухани тұрғыда нығайтуға бағытталған.

Болашаққа бағытталған жоспарлар

Түркістан облысының 2025–2030 жылдарға арналған даму стратегиясында гендерлік теңдік пен отбасылық саясатқа айрықша көңіл бөлінген.

Болашақтағы басым бағыттар:

Әйелдердің IT және инженерлік мамандықтарға қатысуын арттыру;

Гендерлік білім беру жүйесін мектептер мен колледждерде дамыту;

Әйелдердің ауыл шаруашылығындағы инновациялық жобаларға қатысуын кеңейту;

Отбасылық психология орталықтарын көбейту;

Жастар арасындағы тең қарым-қатынас мәдениетін нығайту.

Бұл жоспарлар Түркістанды тек рухани астана ғана емес, гендерлік теңдік пен адамгершілік құндылықтардың үлгілі өңірі ретінде танытпақ.

Түркістан облысында гендерлік саясат – бұл қағаз жүзіндегі жоспар емес, нақты іске асқан өмірлік тәжірибе.

Мұнда әйелдер бизнес ашып, білім алып, қоғам өміріне белсенді араласып отыр.

Отбасылар бақытты, жастар саналы, ал қоғам өзара сыйластық пен теңдік негізінде дамуда.

Бұл жетістіктер – мемлекеттік құрылымдардың, қоғамдық ұйымдардың, ұстаздардың, еріктілердің және ең бастысы, әрбір түркістандық азаматтың ортақ еңбегінің жемісі.

Түркістан облысындағы гендерлік саясат, әйелдердің әлеуметтік және экономикалық белсенділігі, гендерлік теңдік жобалары мен жетістіктері туралы соңғы жаңалықтар, деректер және ресми бастамалар 2024–2025 жылдары бойынша ақпарат іздеу

 

Түркістан облысындағы гендерлік саясат туралы соңғы жаңалықтар мен оң бағыттағы бастамалар (2024–2025)

 

Міне, Түркістан облысындағы гендерлік саясат туралы соңғы оң жаңалықтар мен жетістіктерден алынған кеңейтілген мәліметтер (2024–2025):

Түркістан облысы – гендерлік теңдік пен әлеуметтік әділдіктің үлгі өңірі

Әйелдердің экономикалық белсенділігі артуда

2025 жылы облыс бойынша 50 мыңнан астам әйел кәсіпкерлікпен айналысады, бұл – өңірдің жалпы кәсіпкерлерінің 43%-ын құрайды.

“Ауыл әйелдері” бағдарламасы аясында 1200 әйел грант алып, отбасылық бизнес ашты. Көпшілігі азық-түлік өндірісі, тігін және қолөнер, агро-жобалармен айналысып отыр.

“Іскер ана” форумы дәстүрлі түрде Түркістанда өткізіліп, аймақтың үздік кәсіпкер әйелдері марапатталады.

Мемлекеттік қызмет пен басқарудағы әйелдер үлесі

Облыс әкімдігі мен аудандық деңгейде мемлекеттік қызметкерлердің 39%-ын әйелдер құрайды.

2024 жылы 7 әйел аудандық басқармалар мен бөлімдерді басқарады.

Мемлекеттік құрылымдарда әйелдердің көшбасшылық позицияға келуі қоғамдағы тең мүмкіндіктер қағидасының нақты жүзеге асқанын көрсетеді.

 “Әйелдер және қоғам” орталығының жұмысы

2024 жылы Түркістанда “Әйелдер және қоғам” атты өңірлік кеңес құрылып,

– әлеуметтік кәсіпкерлік,

– отбасы және бала құқығын қорғау,

– қыздардың көшбасшылық дағдыларын дамыту бағыттарында 30-дан астам жоба іске асырылды.

Орталықтың “Жарық жол” жобасы арқылы 500-ге жуық әйел тегін кәсіби қайта даярлаудан өтті.

“Теңдік мектебі” бағдарламасы

Облыстағы 20 мектеп пен колледжде гендерлік теңдік мәдениетін үйрететін арнайы факультатив енгізілді.

“Қыз бала – ұлт болашағы” атты апталық акциялар, дебат клубтары мен тренингтер жастарды өзара сыйластыққа баулуда.

Түркістан қаласында БҰҰ-ның UN Women ұйымымен бірлескен “Тең мүмкіндіктер мектебі” ашылып, жас қыздар үшін IT және бизнес курстары тегін өткізіледі.

Әйелдер денсаулығы және әлеуметтік қолдау

2024 жылы Түркістан облысында “Ана аманаты” медициналық жобасы іске қосылды.

Бұл бастама аясында жүкті әйелдер мен көпбалалы аналарға арналған мобильді клиникалар жұмыс істейді.

Осы жоба арқылы 12 аудан тұрғындары тегін тексеруден өтті, нәтижесінде 14 мыңнан астам әйел медициналық кеңес алған.

Гендерлік теңдікке арналған форумдар

Облыстық деңгейде “Әйел – қоғам тірегі”, “Бақытты отбасы – мықты мемлекет” атты форумдар жыл сайын өткізіліп келеді.

2025 жылғы форумға 600-ден астам әйел көшбасшы қатысты, олардың арасында ауыл әкімдері, бизнес иелері және ұстаздар бар.

Форум қорытындысында “Түркістан әйелдерінің декларациясы” қабылданды — онда әйелдердің қоғамдағы рөлі мен болашақтағы дамуы айқындалған.

Ақпараттық-ағарту кампаниялары

Жергілікті телеарналар мен әлеуметтік желілерде #ТеңдікТүркістанда, #ӘйелКүші, #БақыттыОтбасы хэштегтерімен ақпараттық науқан жүргізілуде.

Мақсат – қоғамдағы әйел бейнесін жаңаша, заманауи және рухани биік тұрғыда көрсету.

Бұл науқанның арқасында гендерлік теңдік тақырыбы жастар арасында танымал болды.

Халықаралық серіктестік

2025 жылы Түркістан облысы UNFPA және OSCE ұйымдарының қолдауымен “Гендерлік тұрақтылық индикаторы” бойынша

Орталық Азиядағы үздік үш өңірдің қатарына енді.

Бұл өңірдің теңдік мәдениетін дамытудағы, әйелдерді қолдау мен қорғаудағы нақты жетістіктерінің халықаралық мойындалуы.

Болашақ бағыттар

2026 жылға қарай облыс әкімдігі “Гендерлік даму стратегиясы – 2030” жобасын іске қосуды жоспарлап отыр.

Мақсаттары:

әйелдердің ауыл шаруашылығындағы инновациялық жобаларға қатысуын 2 есе арттыру;

жас қыздардың жоғары білім алу үлесін 85%-ға жеткізу;

әр ауданда “Отбасылық кеңес беру орталықтарын” ашу;

гендерлік мәдениетке арналған жастар лагерьлерін ұйымдастыру.

Бүгінде Түркістан облысы гендерлік саясатты дәстүр мен заманауилықты үйлестіре отырып жүргізіп келеді.

Мұнда әйел – қоғамның белсенді мүшесі, аналық мейірімнің, рухани күштің және экономикалық өсімнің символы.

Әрбір бағдарлама мен жоба әйелдердің өмір сапасын жақсартуға, олардың әлеуетін толық ашуға бағытталған.

Түркістан бүгінде тек рухани астана емес, тең мүмкіндіктер мен әлеуметтік әділдіктің аймағы болып отыр.

Ernur.kz сайтының мәліметінше Түркістанда «Әйелдер кәсіпкерлігін дамыту – аймақты дамыту» атты тақырыпта дөңгелек үстел өтті.

Қазақстандағы әйелдер кәсіпкерлігін және гендерлік теңдікті дамыту Коалициясы ұйымдастырған басқосудың маңызы айрықша. Себебі, алқалы жиынның мақсаты – жаңарған Түркістан өңірінің бизнес саласындағы әлеуетін көтеру. Облыс әкімінің орынбасары Бейсен Тәжібаев жиынның маңыздылығына тоқталды. "Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев «Әйелдердің қоғамдағы рөлін кеңейте түсу – мемлекетіміздің алдында тұрған негізгі міндеттің бірі» - деді. Әйелдердің кәсіпкерлікпен айналысуына, еңбек құқығының сақталуына жағдай жасауды тапсырды. Елімізде, облысымызда әйелдердің қоғамдағы рөлін арттыру, құқықтарын қорғау бағытындағы жобаларға қолдау көрсетілуде. Нәтижесінде кәсіпкер әйелдер саны артып келеді. Бұл басқосуда маңызды ұсыныстар айтылып, жаңа жобаларға жол ашылатындығына сенемін. Қазақтың қыз-келіншектері қоғамның сан саласында белсенді болып, олардың бастамаларына қолдау көрсетілуі тиіс", – деді Түркістан облысы әкімінің орынбасары. ҚР Ұлттық экономика министрлігіне қарасты кəсіпкерлікті мемлекеттік қолдау жəне қорғау департаменті директорының орынбасары Мерей Исаеваның пікірінше, кәсіпкерлікті дамыту бағытында нәзік жандылардың үлесі мол. Ал Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссия мүшесі Баян Жандосова да тақырыпқа қатысты маңызды ойлар қозғады. Өзге де спикерлер әйелдерді кәсіпкерлікеке баулу, оларға қолдау көрсету бағытында баяндамалар жасады. Мемлекеттік органдардың өкілдері Түркістан облысындағы әйелдер кәсіпкерлігі мен шағын және орта кәсіпкерлігінің дамуы мен келешегі туралы ақпаратпен бөлісті. Қазақстандағы әйелдер кәсіпкерлігін ынталандыру бойынша ұсыныстар талқыланып, Еуропалық қайта құру және даму банкінің (ЕҚДБ) өкілдері банктің тарапынан шағын және орта кәсіпкерлікті қолдау мен «Бизнестегі әйелдер» бағдарламасы туралы ақпарат берді. Қазіргі таңда Көпбалалы аналар саны бойынша Түркістан облысы бірінші орында. Жалпы алғанда облыс көлемінде 184 мыңнан астам шағын және орта кәсіпкерлік жұмыс істейді. Осылардың ішіндегі 45 мыңға жуық әйел шағын және орта бизнеске басшылық жасап келеді. «TURKISTAN» Кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталығында КММ-нің өткен жылдың қорытындысы бойынша 1507 бизнес-жоспар жасалған. Аталған бизнес-жоспардың 466-сы – әйелдердің, қыз-келіншектердің идеясы. Сонымен қатар өткен жылға 1007 жоба сүйемелденіп, қаржы қаралған болса, оның 266-сы әйелдер кәсіпкерлігіне тиесілі болды.
 

Түркістан облысында гендерлік саясатты қамтамасыз ету үшін облыс әкімінің әйелдер және отбасы мәселелері бойынша штаттан тыс кеңесшісі тағайындалды. Сондай-ақ әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссия мен облыс әкімі аппаратының инспекторы екі гендер теңдігін қамтамасыз етуді қолға алған.

Былтыр 

Түркістан облысы әкімі жанындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссия құрамы қайта құралып, оған әртүрлі саланың мамандары қосылған. Жауапты өкілдің мәлімдеуінше, құрам ауысқаннан кейін гендерлік саясат бойынша прогресс байқалып, түрлі шаралар іске асты. 

Мәлімдеулерінше, облыс көлеміндегі әйелдер және отбасы бойынша өзекті мәселелер комиссия отырыстарының күн тәртібіне енгізілді. 

“Түркістан облысы әкімі жанындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссия мүшелерінің арасынан жедел іс-қимыл жасап, түрлі дағдарыстық жағдайларға ден қою жөніндегі үйлестіру тобы құрылып, комиссия төрағасымен бекітілген. Үйлестіру тобының жағдайды шешу бойынша басқа да мүдделі мемлекеттік органдармен және қызметтермен өзара іс-қимыл жасау тетігін әзірленіп, бекітілді”, – делінген хабарламада. 

Қазақстан Республикасындағы 2030 жылға дейінгі отбасылық және гендерлік саясат тұжырымдамасын іске асыру мақсатында  нақты жұмыс жүргізіліп, басқа мемлекеттік органдары мен үкіметтік емес ұйымдарымен бірқатар ұйымдық іс-шаралар жүзеге асырылды. 

"БҰҰ-әйелдер" және ЮНФПА ұйымдастыруымен мұғалімдер мен мемлекеттік қызметкерлер арасында гендерлік теңсіздік, гендерлік кемсіту, гендерлік құзыреттіліктердің негізгі ұғымдары бойынша тренинг және оқу-жаттығулар өткен.

Биыл 26 қарашада Түркістан қаласында "БҰҰ-әйелдер" құрылымы және гендерлік зорлық-зомбылықты жою жөніндегі Орталық Азия альянсы, мәдениет және ақпарат министрлігімен бірлесе отырып, президент жанындағы әйелдер істері жэне отбасылық-демографиялық, саясат жөніндегі ұлттық комиссияның қолдауымен өзін-өзі қорғау тренингі болған. Онда қыз-келіншектерге "Empowerment through Self-Defense" әдістемесімен өзін қорғау жолдарын үйретті. 

Экономикадағы гендерлік теңдік

Түркістан облысындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссияның мәлімдеуінше, әйелдер бизнес саласында жемісті еңбектер көрсетіп жатыр. Облыс көлемінде шамамен 213 020 мың кәсіпкер болса, оның 68 000 мыңға жуығы – шағын және орта бизнеске басшылық жасап жатқан әйел азаматтар. 

Статистикаға сәйкес, шағын және орта кәсіпкерліктің 31,9%-ында әйел адамдары басшылық жасайды. Яғни Түркістан өңірінде жұмыс істейтін әрбір үшінші кәсіпкер – әйел.  

“Әйел кәсіпкерлігін қолдау мақсатында еліміздегі алғашқы "Әйелдер кәсіпкерлігін дамыту орталығы" өткен жылдың қараша айында Түркістан қаласында құрылды. Орталықтың мақсаты – кәсіпкер әйелдердің мүмкіндіктерін кеңейту, бизнесті жүргізу үшін оларға қолайлы жағдайлар жасау. Бүгінгі күні орталыққа 2000-нан астам кәсіпкер әйелдер, бастаушы стартапер келіншектер кеңес алу үшін жүгінді”, – делінген хабарламада.

Қазір Түркістан облысында 5658 мемлекеттік қызметкердің 1564-і немесе 27,3%-ы – әйелдер. Оның ішінде 249-ы немесе 15%-ы басшылық лауазымдарды атқарады. Ал ең көп әйел азаматтары білімі беру мен денсаулық саласында екен.

Түркістан облысында бизнесті дөңгелетіп жүрген әйелдерді "Қазақстан іскер әйелдер ассоциациясы" ҚБ бір арнаға тоғыстырады. Сондай-ақ кәсіпкер әйелдердің құқығы үшін қызмет ететін  "Сана сезім" әйелдер бастамаларының құқықтық орталығы" ҚБ бар.

Түркістандағы дағдарыс орталығы

“Түркістанда "Сенім-Ай" ҚБ-нің "КӨМЕК" дағдарыс орталығы бар. Әкімдік дағдарыс орталығымен тығыз байланыс орнатып, әйелдер үшін қолайлы жағдай жасау мақсатында жиі кездесіп, пікір алмасады. Жәбірленген қыз-келіншектерге құқықтық көмек көрсетіп, зорлық-зомбылықтың түрін талдап, категориясын анықтап, медициналық және психологиялық кеңестер беріліп жатыр”, – деді комиссия мүшесі.

Айтуынша, жергілікті жерлерде үкіметтік емес ұйымдармен 2024 жылға арналған бірлескен жұмыс жоспарлары бекітілген. Әйелдерді зорлық-зомбылықтан қорғау үшін тұрғындарға зорлық-зомбылық құрбандарының құқықтары туралы түсіндіру жұмыстары жүргізіліп, тиісті ақпарат ұсынылады дейді.

“Әйелдер мен балалардың құқығын қорғау жұмысының тиімділігін арттыру бойынша мүдделі органдармен, үкіметік емес ұйымдармен, қоғамдық кеңестермен жұмыстың ұйымдастырылуы мен жүзеге асырылуы облыс әкімі жанындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссиясының қатаң бақылауында”, – дейді комиссия өкілі.

Былтырғы деректер бойынша, Түркістан облысында мемлекеттік органдарда нақты қызмет атқаратын 5650 мемлекеттік қызметшінің ішінде әйелдердің саны – 1543, оның ішінде 236 басшылық қызметте лауазымдарда қызмет атқарады. Яғни, әйелдер қоғамымыздыңбарлық салаларында да, белсенділік танытып, ер-азаматтармен қатар еңбектеніп, қабілет дарынымен, іскерлігімен көзге түсіп қана қоймай, облысымыздың өсіп өркендеуіне өз үлестерін қосуда.
Түркістан облысында әйелдер қауымы барлық салаларда жемісті қызмет етуде. Облыс бойынша 213 мыңнан аса кәсіпкер болса, оның 68 мыңға жуық шағын және орта бизнеске басшылық жасап жатқан әйел азаматтар құрайды.
Статистикаға сәйкес шағын және орта кәсіпкерліктің
31,9%-ында әйел адамдары басшылық жасауда. Яғни, Түркістан өңірінде жұмыс жасайтын әрбір үшінші кәсіпкер әйел кәсіпкерлері болып саналады.
Әйел кәсіпкерлігін қолдау мақсатында еліміздегі алғашқы «Әйелдер кәсіпкерлігін дамыту орталығы» өткен жылдың қараша айында Түркістан қаласында құрылды. Орталықтың мақсаты – кәсіпкер әйелдердің мүмкіндіктерін кеңейту, бизнесті жүргізу үшін оларға қолайлы жағдайлар жасау. Бүгінгі таңда орталыққа 2 мыңнан астам кәсіпкер әйелдер, сондай-ақ кәсіпкерлік бастамасы бар әйелдер, бастаушы стартаперлер кеңес алу үшін жүгінді. Қазіргі жағдай бойынша Түркістан облысындағы іс басындағы
5658 мемлекеттік қызметшінің 1564-і немесе 27,3%-ын нәзік жандылар құрайды. Оның ішінде, 249-ы немесе 15%-ы басшылық лауазымдарды атқарады.
Ал, ең көп әйел азаматтары білімі беру мен денсаулық саласында жұмыс істейді. Облыста отбасылық құндылықтарды дәріптеу, жанұяның беріктігін сақтау, ажырасудың алдын алу мақсатында «Отбасы бақыт мекені», «Тәрбиенің ең тамаша мектебі – отбасы», «Жас отбасындағы қақтығыстар», «Жанұя – бақыт тілегі», «Тәрбие тал бесіктен басталады», «Ұлттық құндылық – отбасы тәрбиесінде», «Тәртіп-тәрбие бастауы», «Отбасы ең үлкен құндылық» тақырыптарында отбасыларға 10 психо-профилактикалық жұмыстар жүргізіліп, 500-ге жуық жас отбасы қамтылды.
Түркістан облысы әкімі жанындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссиясы, Түркістан облысы Полиция департаментінің жергілікті полиция қызметі басқармасы, Түркістан облысы әйелдерді қолдау ҮЕҰ бірлескен жоспар бекітілді.
Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссиясы тарапынан отбасылық-тұрмыстық қатынастар саласында әйелдер мен балалардың құқықтарын қорғау, оларға қатысты жасалатын зорлық–зомбылықтың алдын алу мақсатында мүдделі органдармен, үкіметтік емес ұйымдармен, қоғамдық кеңестермен бірлесіп жұмыстар атқарылды.
Облыс әкімі жанындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссиясы, мемлекеттік органдармен бірлесіп, үкіметтік және үкіметтік емес қоғамдық бірлестіктермен, атап айтқанда «Қазақстан іскер әйелдер ассоциациясы» ҚБ Түркістан облысының филиалы, «Сана сезім» Әйелдер бастамаларының құқықтық орталығы» ҚБ және «Сенім-Ай» ҚБ-нің «КӨМЕК» дағдарыс орталығымен тығыз байланыстығын арттыру мақсатында жиі кездесіп, пікір алмасылуда. Жәбірленген қыз-келіншектерге құқықтық көмек көрсетіп, зорлық-зомбылықтың түрін талдап, категориясын анықтап, медициналық және психологиялық кеңестер берілуде.
Жергілікті жерлерде үкіметтік емес ұйымдармен 2024 жылға арналған бірлескен жұмыс жоспарлары бекітілген. Жергілікті жерлерде әйелдерді зорлық-зомбылықтан қорғау бөліністері қызметкерлері тарапынан, тұрғындарға зорлық-зомбылық құрбандарының қорғалатын құқықтары туралы түсіндіру жұмыстары жүргізіліп, тиісті ақпараттар ұдайы ұсынылуда.
Құқықтық сауаттылық деңгейін арттыру мақсатында, халық арасында үгіт-түсіндірме жұмысы жүргізіліп, отбасылық қатынастарды, моральдық-этикалық және рухани-адамгершілік құндылықтарды нығайтуға арналған өзекті әлеуметтік тақырыптары, сонымен бірге, әйелдердің құқықтары мен тұрмыстық зорлық-зомбылық профилактикасы туралы бұқаралық ақпарат құралдарында мақалалар жариялануда.
Жалпы, әйелдер мен балалардың құқығын қорғау жұмысының тиімділігін арттыру бойынша мүдделі органдармен, үкіметік емес ұйымдармен, қоғамдық кеңестермен жұмыстың ұйымдастырылуы мен жүзеге асырылуы облыс әкімі жанындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссиясының қатаң бақылауында.