Түркістан облысындағы гендерлік саясат: жаңалықтар мен даму бағыттары

Мемлекеттік стратегиялар мен құқықтық негіздер

Қазақстан Республикасының «Отбасы және гендерлік саясат тұжырымдамасы – 2030» атты құжаты аясында әйелдердің саясатқа қатысуын арттыру, экономикалық белсенділігін көтеру және олардың құқықтық қорғалуын күшейту міндеттері қойылған. Түркістан облысында осы бағыттағы жұмыстар тұрақты түрде жүргізіліп келеді. Облыстық Іскер әйелдер қауымдастығы, Әйелдер кеңестері, Жастар ресурстық орталықтары және Үкіметтік емес ұйымдар мемлекеттік органдармен бірлесіп, гендерлік теңдікті қолдау бойынша нақты жобаларды жүзеге асыруда.

Әйелдердің әлеуметтік-экономикалық өмірге қатысуы

Түркістан облысында әйелдер шағын және орта бизнесте белсенділік танытып отыр. 2024 жылғы ресми деректерге сәйкес, облыстағы кәсіпкерлердің шамамен 42 пайызы – әйелдер. Әсіресе, әлеуметтік кәсіпкерлік, жеңіл өнеркәсіп, білім беру және қызмет көрсету салаларында нәзік жандылардың үлесі жоғары. Мемлекет тарапынан да қолдау шаралары кеңейтілуде. «Бизнестің жол картасы», «Ауыл әйелдерінің кәсіпкерлігін дамыту» жобалары аясында көптеген әйелдер қайтарымсыз грантқа, төмен пайызды несиеге қол жеткізді. Мәселен, 2023 жылы Түркістан облысында 800-ден астам әйел кәсіпкерге жалпы сомасы 2,3 миллиард теңгеден астам қолдау көрсетілді.

Білім беру және кадрлық әлеует

Қыз балалардың білім алуы мен кәсіби дамуына ерекше назар аударылуда. Облыстағы жоғары оқу орындарында студенттердің 55 пайыздан астамы – қыздар. Олардың ішінде инженерлік, ақпараттық технологиялар сияқты дәстүрлі түрде ерлерге тән саналатын мамандықтарды таңдаушылардың саны да артып келеді. Білім беру басқармасының деректеріне сәйкес, соңғы үш жылда Түркістан облысында мектеп директорларының арасында әйелдердің үлесі 30 пайызға жетті. Бұл – гендерлік теңдіктің кадрлық әлеуетте де көрініс тауып отырғанын білдіреді.

Саясаттағы әйелдер

Гендерлік саясаттың маңызды бағыты – әйелдердің саясат пен мемлекеттік басқару ісіне белсенді қатысуы. Түркістан облысында қазір облыстық мәслихат депутаттарының 28 пайызы – әйелдер. Аудандық және қалалық деңгейде бұл көрсеткіш 35 пайызға жуықтады. Әйелдер жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінде де белсенді. Ауылдық округ әкімдерінің ішінде нәзік жандылардың үлесі жылдан-жылға артып келеді. Бұл – әйелдердің тек әлеуметтік салада ғана емес, мемлекеттік басқаруда да шешуші рөл атқара бастағанын көрсетеді.

Әлеуметтік қорғау шаралары

Гендерлік саясат тек саясат пен бизнесте ғана емес, әлеуметтік салада да өз жалғасын табуда. Түркістан облысында көпбалалы аналарға, жалғызбасты әйелдерге және әлеуметтік тұрмысы төмен отбасыларға жан-жақты қолдау көрсетілуде. 2024 жылы облыста 400 мыңнан астам бала мемлекеттік жәрдемақы мен түрлі әлеуметтік төлемдер алды. Оның ішінде көпбалалы аналарға берілетін жәрдемақылардың көлемі айтарлықтай ұлғайтылды. Сонымен бірге, «Балапан» бағдарламасы аясында мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының желісі кеңейіп, аналардың еңбек нарығына қайта оралуына мүмкіндік жасалды.

Жаңалықтар мен іс-шаралар

Соңғы жылдары Түркістан облысында гендерлік саясатқа байланысты бірқатар маңызды іс-шаралар өтті. 2024 жылы Түркістан қаласында «Әйелдер және қоғам» атты аймақтық форум ұйымдастырылып, оған 500-ден астам әйел кәсіпкер, мемлекеттік қызметші және үкіметтік емес ұйым өкілдері қатысты. Форум барысында әйелдердің бизнеске қолжетімділігін арттыру, ауыл әйелдерінің әлеуетін көтеру мәселелері талқыланды. Кентау қаласында «Әйелдер лидерлігі мектебі» жобасы іске қосылды. Бұл жоба жас қыз-келіншектерді көшбасшылыққа, қоғамдық белсенділікке үйретуді көздейді. Шардара ауданында «Отбасы құндылықтары және гендерлік теңдік» атты ғылыми-практикалық конференция өтті. Конференцияда гендерлік саясат пен ұлттық дәстүрдің үйлесімі, аналарды қолдау шаралары талданды. 2025 жылы Түркістанда өткен «Әйелдер және инновациялар» көрмесінде нәзік жандылардың бизнес жобалары мен әлеуметтік бастамалары көпшілік назарына ұсынылды.

Түркістан облысында гендерлік саясатты дамытуға бағытталған жұмыстар жүйелі түрде іске асырылуда. Әйелдердің саясатқа, білімге, кәсіпкерлікке қатысуы артып келеді. Әлеуметтік қорғау шаралары да кеңейіп, көпбалалы аналар мен тұрмысы төмен отбасыларға қолдау көрсетілуде. Мемлекеттік бағдарламалар мен өңірлік бастамалардың арқасында Түркістан облысы гендерлік саясатты дамытуда еліміздің алдыңғы қатарындағы өңірлердің біріне айналды. Бұл бағыттағы жұмыстар алдағы жылдары да жалғасын тауып, әйелдер мен ерлердің қоғамдағы тең мүмкіндіктерін қамтамасыз ету ісіне жаңа серпін беретіні анық.

Түркістан облысында гендерлік саясат: жаңа бастамалар мен жетістіктер

Түркістан облысы соңғы жылдары гендерлік саясатты дамытуда айтарлықтай серпіліс жасады. Әйелдер мен ерлердің тең құқықтарын қамтамасыз ету, әлеуметтік теңдік пен құқықтық қорғауды күшейту – өңірдің басты басымдықтарының бірі. Облыстағы жаңа бағдарламалар мен жобалар қоғамдағы әйелдердің белсенділігін арттырып, олардың саяси, әлеуметтік және экономикалық өмірге қатысуын кеңейтуде.

Гендерлік саясат тек құқықтық құжаттар мен бағдарламалармен шектелмей, нақты іс-шаралар арқылы көрініс табуда. Мәселен, әйелдердің кәсіпкерлікті дамыту, білім алу, мемлекеттік басқарудағы рөлін арттыру бағытында белсенді шаралар қолға алынды.

Мемлекеттік бастамалар

2024–2025 жылдары Түркістан облысында бірнеше жаңа мемлекеттік бастамалар іске қосылды:

«Әйелдер кәсіпкерлігін қолдау» бағдарламасы: Жобаның мақсаты – әйелдерді шағын және орта бизнеске тарту, оларға қайтарымсыз гранттар мен жеңілдетілген несие беру. 2024 жылы 900-ге жуық әйел кәсіпкерге қолдау көрсетіліп, жалпы сомасы 3 миллиард теңгеден астам қаржы бөлінді.

«Білім мен теңдік» жобасы: Қыз балалар мен жас әйелдерге білім беру мүмкіндіктерін кеңейту, кәсіби даму үшін қосымша тренингтер мен семинарлар ұйымдастыру. Жоба аясында 2024 жылы 1 200-ден астам қыз-келіншек кәсіби курстардан өтті.

«Әйелдер және саясат» бастамасы: Әйелдердің мемлекеттік басқаруға қатысуын арттыруға арналған арнайы бағдарлама. Оның нәтижесінде облыстық мәслихаттағы әйел депутаттардың үлесі 28 пайызға жетті.

Мемлекеттік бағдарламалар әйелдердің экономикалық, әлеуметтік және саяси салалардағы рөлін арттыруға бағытталған, бұл өз кезегінде облыстағы гендерлік теңдікті нығайтуға ықпал етуде.

Қоғамдық ұйымдар мен үкіметтік емес сектордың рөлі

Түркістан облысында бірнеше қоғамдық ұйым гендерлік саясатты қолдау бойынша маңызды жұмыс атқаруда.

Әйелдер қауымдастықтары: Әйелдерге арналған құқықтық және психологиялық қолдау көрсету.

Жастар ресурстық орталықтары: Жас қыз-келіншектерге көшбасшылық пен белсенділік дағдыларын үйрету.

Үкіметтік емес ұйымдар: Дағдарыс жағдайындағы әйелдерге әлеуметтік көмек, кәсіби оқыту және медициналық қолдау көрсету.

Мысалы, 2024 жылы Түркістан қаласында өткен «Әйелдер және қоғам» форумында 500-ден астам әйел қатысып, олардың бизнес, әлеуметтік және қоғамдық белсенділігі талқыланды. Форум аясында жаңа стартап жобаларға гранттар мен қаржылық қолдау бөлінді.

Білім беру саласындағы жаңалықтар

Облыстағы жоғары және орта оқу орындарында қыз студенттердің үлесі жылдан-жылға артып келеді.

Мысалы, Түркістандағы бірнеше колледж бен университетте қыз студенттердің үлесі 55–60 пайызға жетті.

STEM және IT мамандықтарына қызығушылық артты, бұл салаларда қыз студенттердің үлесі 20 пайызға көбейді.

Мектептерде қыз балаларға арналған арнайы семинарлар мен тренингтер ұйымдастырылып, олардың лидерлік, ғылыми және шығармашылық қабілеттерін дамытуға көңіл бөлінуде.

Бұл шаралар қыз балалардың білім алу мүмкіндігін кеңейтіп қана қоймай, олардың экономикалық және әлеуметтік белсенділігін арттыруға мүмкіндік береді.

Саясаттағы әйелдер

Облыстағы саясат пен жергілікті басқаруда әйелдердің рөлі өсіп келеді.

Облыстық мәслихаттағы әйел депутаттар саны 28 пайызға жетті.

Аудандық және қалалық мәслихаттарда бұл көрсеткіш 35 пайызға жуық.

Ауылдық округ әкімдері арасында әйелдердің үлесі артып, кейбір аудандарда 25–30 пайызды құрайды.

Сонымен қатар, «Әйелдер лидерлігі мектебі» жобасы іске қосылды. Жоба аясында жас қыз-келіншектерді көшбасшылыққа, қоғамдық белсенділікке үйрету жүргізілуде.

Әлеуметтік қорғау және қолдау

Гендерлік саясаттың маңызды бөлігі – әлеуметтік қорғау:

Көпбалалы аналар, жалғызбасты әйелдер, тұрмысы төмен отбасыларға жәрдемақы және әлеуметтік қолдау көрсетіледі.

«Балапан» бағдарламасы арқылы мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының желісі кеңейіп, аналардың еңбек нарығына қайта оралуына жағдай жасалды.

2024 жылы облыста 400 мыңнан астам бала мемлекеттік әлеуметтік төлемдер мен жәрдемақылар алды.

Бұл шаралар аналар мен балалардың денсаулығы мен әл-ауқатын қамтамасыз етуге, олардың экономикалық белсенділігін арттыруға бағытталған.

Жаңалықтар мен оқиғалар

2024 жылы Шардара ауданында «Отбасы құндылықтары және гендерлік теңдік» атты ғылыми-практикалық конференция өтті.

Көрмелер мен форумдар аясында әйелдерге арналған инновациялық жобалар мен әлеуметтік бастамалар таныстырылды.

Халықаралық серіктестік жобалары іске қосылып, әйелдердің кәсіпкерлік және әлеуметтік әлеуетін дамытуға бағытталған жаңа бағдарламалар қабылданды.

Мұндай іс-шаралар әйелдердің қоғамдағы белсенділігін арттыруға және олардың экономикалық, әлеуметтік, саяси салалардағы рөлін нығайтуға мүмкіндік береді.

Түркістан облысында гендерлік саясатты дамыту бағытында тұрақты және жүйелі жұмыстар жүргізілуде.

Әйелдердің саясатқа, білімге, кәсіпкерлікке қатысуы артып келеді.

Әлеуметтік қорғау шаралары кеңейіп, көпбалалы аналар мен тұрмысы төмен отбасыларға қолдау көрсетілуде.

Мемлекеттік бағдарламалар мен қоғамдық бастамалардың арқасында облыс гендерлік теңдікті нығайтуда алдыңғы қатардағы өңірлердің біріне айналды.

Түркістан облысында мемлекеттік органдарда нақты қызмет атқаратын 5650 мемлекеттік қызметшінің ішінде әйелдердің саны – 1543, оның ішінде 236 басшылық лауазымдарда қызмет атқарады.

Яғни, әйелдер қоғамымыздың барлық салаларында да, белсенділік танытып, ер азаматтармен қатар еңбектеніп, қабілет дарынымен, іскерлігімен көзге түсіп қана қоймай, мемлекетіміздің өсіп-өркендеуіне өз үлестерін қосуда.

Бүгінде қазақ әйелі – отбасының ұйытқысы ғана емес, білікті маман, жауапты басшы. Олардың қоғамда алар орны ерекше.

Айта кетсек, соның бірі – Мақтаарал ауданының тумасы 2 қыз, 1 ұл өсіріп отырған ана Балжан Мадиқызы Алипбек.

Мемлекеттік қызметші ретінде алғашқы еңбек жолын 1994 жылы Шардара ауданы, Достық ауылының әкімі болып бастап, қазіргі таңда Түркістан облысы Әділет департаменті басшысының орынбасары болып қызмет атқарады.

Сондай-ақ, 2022 жылдың қазан айында «Ерен еңбегі үшін», 2024 жылы Түркістан облысы әкімінің «Облысқа сіңірген еңбегі үшін» медалімен және осы жылдың шілде айында Түркістан облысының «Құрметті азаматы» марапатына ие болған.

Осы тұрғыда, әйелдерді қолдап, оларға мүмкіндіктер жасау – ердің қолына алақан жаймай, ерлермен бірдей табыс тапқан әйел­дің отбасында да рөлі артатыны ақиқат.

Таңмен таласа тұрып, жер жыртып, темір балқытқан, жарық пен жылуды қамтамасыз етіп жүрген жандар – нағыз еңбек адамдары. Елдің еңсесін тіктейтін де, шаңырақты шаттыққа бөлейтін де – адал еңбек. Ал Түркістан облысының Қазығұрт ауданында еңбектен қашпаған қыз-келіншектер ет комбинатында жұмыс істеп жүр. Ер азаматтармен иық тіресе еңбек етіп жүрген жандар туралы әріптесім Айнұр Ақбаева тарқатады.

Айжамал Шақуова күнделікті осылай тікесінен тік тұрып, ет шабады.  Комбинатта жұмыс істегеніне биыл 4 жыл. 8 баланың анасы қашан да ауыр жұмыстан қашпағанын айтады. Қазір де 8 градус салқында сиыр етін турайды. Сондықтан да оны әріптестері құрмет тұтады. Басшылық өзгелерге үлгі етеді.

Айжамал Шақуова, жұмысшы:

Етті бізге сүйектен ажыратып береді, біз сортқа бөліп, боршалаймыз. Сорт-сортқа бөліп, майын бөлек, майсызын бөлек. Солай бөлеміз. Таңғы сағат сегізден бастап, кешкі алтыда жұмыс уақытымыз бітеді.

Ал тауық етінің цехында 70-ке тарта адам еңбек етеді. Басым көпшілігі қыз-келіншектер. Олар құс етін бөлшектеп, сатылымға дайындайды. Әрқайсысы жұмысына ерекше жауапкершілікпен қарайды.

Рысқы Әбдухаймова, жұмысшы:

Тауық цехында жұмыс істеп жатқаныма бес жылдан астам уақыт болды. Бұл жерде біз тауықты боршалаймыз. Етінен сүйегін ажыратамыз, қанатын ажыратамыз. Терісін ажыратамыз. Жұмыс оңай. Ыстық тамағы беріледі бір мезгіл. Киіммен қамтамасыз етіледі.

Бүгінде ет комбинатында 450-ден астам адам тұрақты жұмыспен қамтылған. Малды союдан бастап, шұжық жасап, қазы айналдыру осы жұмысшыларға жүктелген. Тәулігіне 50 тоннадан астам шұжық өнімдері шығарылады.

Зульфия Жамалова, ет комбинатының өндіріс директорының міндетін атқарушы:

Бізде осы өндірісте жұмыс істейтін жұмысшылардың барлығы осы ауыл, елді мекендерден. Тасымалдануы тегін. Барлығын компания қарастырған.

Жұмысшы мамандар – өз ісінің нағыз шеберлері, өндірістің қозғаушы күші. Нәпақасын маңдай тер, адал еңбектен тауып жүрген жандардың  ісі көпке үлгі.

Қазіргі таңда Түркістан облысы халық саны жағынан еліміздегі көшбасшы өңір. Тиісінше көпбалалы аналар саны жағынан да ел бойынша алдыңғы орында. Облыста демографиялық өсу деңгейі жоғары дәрежеде. Биылғы жылдың 9 айында 30 мыңнан астам бала дүниеге келген. Соның ішінде егіздер саны – 345 болса, үшем – 7-еу. Ардақты аналар саны бойынша өңіріміз көшбасшылар қатарында. Өңірдегі аналар отбасыларды ұйытқысы ғана болып қоймай, қоғамның барлық саласында жемісті еңбек етуде. Әсіресе, кәсіпкерлік, бизнес саласындағы ханымдардың үлесі жыл санап артуда.

Түркістан облысында әйелдер қауымы барлық салада белсенділік танытуда. Облыс көлемінде шамамен 213 мыңнан астам кәсіпкер әйел бар. Оның 68 мыңға жуығы қыз-келіншектер. Яғни шағын және орта кәсіпкерліктің 31,9 %-ында іскер ханымдар басшылық жасап отыр.

«Қазақстан Республикасындағы 2030 жылға дейінгі отбасылық және гендерлік саясат тұжырымдамасы» бойынша облыс әкімі жанындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссия жұмыстары жоспарға сай жүргізілуде. Жауапты өкілдердің сөзінше комиссияның мемлекеттік органдары мен үкіметтік емес ұйымдарымен жыл басынан бері бірқатар ұйымдық іс-шаралар жүзег асырылды. Облыстың әйелдер қауымы барлық салаларда жемісті еңбек көрсетіп келеді. Өңір бойынша шамамен 213 мыңнан аса кәсіпкер болса, оның 68 мыңға жуығы шағын және орта бизнеске басшылық ететін әйелдер қауымы. Статистикалық мәлімет бойынша шағын және орта кәсіпкерліктің 31,9%-ынла әйелдер басшылық етеді. Демек, Түркістан өңірінде жұмыс істейтін әрбір үшінші кәсіпкер әйел кәсіпкерлер. Ол әйелдердің кәсіпкерлігін қолдау мақсатында еліміздегі алғашқы «Әйелдер кәсіпкерлігін дамыту» орталығы өткен жылы Түркістан қаласында ашылған болатын. Бұл орталықтың мақсаты – кәсіпкер әйелдердің мүмкіндіктерін кеңейту, бизнесті жүргізу үшін оларға қолайлы жағдай жасау. Қазіргі таңда орталыққа 2 мыңнан астам кәсіпкер әйелдер, кәсіпкерлік бастамасы бар әйелдер және бастауыш стартаперлер кеңес алу үшін жүгініп отыр. Бүгінгі таңда өңірде іс басындағы 5658 мемлекеттік қызметшінің 1564-і немесе 27,3%-ы әйелдер. Оның ішінде, 249-ы немесе 15%-ы басшылық лауазымдарды атқарады. Соның ішінде өңірде әйелдердің ең көп бөлігі білім беру мен денсаулық сақтау салаларында қызмет етеді.

Облыста отбасылық құндылықтарды дәріптеу, жанұяның беріктігін сақтау, ажырасудың алдын ала бағытында түрлі жобалар ұайымдастырылуда. Атап айтсақ, «Отбасы бақыт мекені», «Тәрбиенің ең тамаша мектебі – отбасы», «Жас отбасындағы қақтығыстар», «Жанұя – бақыт тілегі», «Тәрби тал бесіктен басталады», «Ұлттық құндылық – отбасы тәрбиесінде», «Тәртіп-тәрбие бастауы», «Отбасы ең үлкен құндылық» тақырыптарында отбасыларға 10 психо-профилактикалық жұмыстар жүргізіліп, 500-ге жуық отбасы қамтылды. Соның аясында Түркістан облысы әкімі жанындағы әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссиясы, Түркістан облысы Полиция департаментінің жергілікті полиция қызметі басқармасы, Түркістан облысы әйелдерді қолдау үкіметтік емес ұйымдарының бірлескен жоспары бекітілген. Осы жоспар аясында комиссия тарапынан отбасылық-тұрмыстыұ қатынастар саласында әйелдер мен балалардың құқықтарын өорғау бойынша оң жұмыстар атқарылған. Комиссия зорлық-зомбылық көрген әйелдерге медициналық және психологиялық көмек көрсетеді. Әйелдерге жасалатын зорлық-зомбылықтың алдын алу мақсатында мүдделі органдарымен, үкіметтік емес ұйымдармен және қоғамдық кеңестермен бірлескен жұмыс атқарылуда. Комиссия мемлекеттік органдармен, үкіметтік және үкіметтік емес қоғамдық бірлестіктерімен, «Қазақстан іскер әйелдер ассоциациясы» ҚБ Түркістан облысының филиалы, «Сана сезім» Әйелдер бастамаларының құқықтық орталығы» ҚБ және «Сенім-Ай» ҚБ-нің «Көмек» дағдарыс орталығымен тығыз байланыстығын арттыру мақсатында жиі кездесу ұйымдастырылып, пікірі алмасады. Жәбір көрген қыз-келіншектерге көмек көрсетіліп, зорлық-зомбылықтың түрін талдап, категориясын анықтап, медициналық және психологиялық кеңестер беріледі.

Әйелдерге қатысты зорлық-зомбылық миллиондаған адамдарға әсер ететін жаhандық мәселеге айналған. Дегенмен, дүние жүзінде зардап шеккендерге көмек пен қолдау көрсетуге дайын ұйымдар мен бастамалар көбейіп келеді. Бұл жұмыстаы басты рөл зорлық-зомбылық құрбаны болған әйелдерге жан-жақты көмект көрсететін мамандандырылған орталықтарға тиесілі.
Ал әйелдерге көмек көрсету орталықтары мәселенің барлық аспектілерін ескеретін кешенді әдісті қолданады. Бұл жай ғана жедел жәрдем емес, физикалық және писхологиялық денсаулықты қалпына келтіруге көмектесетін маңызды қолдау жүйесі. Өңірде әйелдерді қолдау және қорғау мақсатында жұмыс істеп жатқан орталықардың басты мақсаты да осы.

Айта кетсек, Түркістан қаласында «Қамқорлық» отбасы орталығын ашылған. Отбасы орталығы негізгі 10 бағыт бойынша жұмыс жүргізеді. Олар: психологиялық қолдау көрсету, құқықтық жәрдем беру, үкіметтік емес ұйымдармен бірлескен жұмыс жүргізу, медиаторлармен бірлескен жұмыс (отбасындағы проблемалармен ажырасудың алдын алу, құқықтық көмектер) жүргізу, өз кәсібін игеруге ықпал ету, үй жағдайында жұмыспен қамтылуға жәрдемдесу, денсаулық сақтау және және көші-қон бойынша мәселелерін шешу, тұрғын үй мәселелері бойынша көмек көрсету, мұқтаж аналарға арналған курстарды ұйымдастырып, оқыту және аз қамтылған отбасыларға көмек көрсету. Орталықта кондитерлік, тігіншілік, компьютерлік сауаттылық, шаштараз, СММ кәсібін меңгеру, дефектолог-логопед мамандарды даярлау да қолға алынып отыр. Алдағы уақытта «Қамқорлық» отбасы орталығы аудандарда да ашуда жоспарланып отыр.

Айта кетелік, Ernur.kz мәліметінше, Түркістан облысы әкімінің орынбасары Ыстамбул Сауда палатасы және Кәсіпкер әйелдер қауымдастығының өкілдерімен кездесті. Түркістан облысы әкімінің орынбасары Нұрбол Тұрашбеков Ыстамбул Сауда палатасы мен Кәсіпкер әйелдер қауымдастығының өкілдерімен кездесті. Кездесу барысында тараптар серіктестік шарттарын талқылап, мүмкіндіктерді саралады. Қауымдастық мүшелері Сабрие Коджабалкан, Мехлика Гидер, Капуджу Аху қазақстандық кәсіпкер әйелдермен іскерлік байланысты нығайту, серіктестікті дамыту бойынша жобаларын таныстырып, ұсыныстарын жеткізді. Нұрбол Тұрашбеков Түркістан өңірінің ерекшеліктерін баяндап өтті. Жоба аясында Қазақстанда әйелдер кәсіпкерлігін дамыту үшін арнайы кооперативтер құру, брендинг және коммерцияландыру мәселелері бойынша кеңес беру орталығын ашу ұсынылды. Бұл бастама Түркияда әйелдер кооперативі мен KAISDER бизнес-одағының тәжірибесіне негізделіп, Қазақстанда әйелдерге бағытталған пилоттық кооперативтер құруды көздейді. Атап айтқанда, ауыл шаруашылығы, азық-түлік және тоқыма секторларында әйелдер кооперативтерін құру жоспарланып отыр. Жобаның негізгі мақсаты – әйелдер кәсіпкерлігінің мүмкіндіктерін кеңейту және олардың экономикалық тәуелсіздігін арттыру. Түркияның Bikoop әйелдер кооперативі мен KAISDER қауымдастығымен ынтымақтастықта жүзеге асырылатын жоба әйелдер кәсіпкерлігінің дамуына үлкен ықпал етіп, экономикалық және әлеуметтік мүмкіндіктерді кеңейтпек. Сонымен қатар Қазақстан мен Түркия арасындағы екіжақты ынтымақтастықты нығайтуға және әйелдерге экономикалық тұрғыдан теңдікке қол жеткізуге мүмкіндік береді.