Түркістан облысындағы отбасылық құндылықтардың маңызы: жаңа дәуірдегі ұлттық негіз

«Отбасы – қоғам тірегі»: кешенді бағдарлама

2024–2025 жылдары Түркістан облысында «Отбасы – қоғам тірегі» атты кешенді бағдарлама қабылданды. Негізгі бағыттар:

Жас жұбайларға психологиялық және құқықтық кеңес беру курстары;

Некеге дайын жағдайдағы жастарды ынталандыратын «Отбасы орталықтары» ашу (2025 жылдың I жартысында 6 орталық іске қосылды)  ;

Ажырасудың алдын алу туралы қоғамдық және діни ұйымдармен бірлескен жобалар  ;

Әлеуметтік осал отбасыларға материалдық әрі моральдық қолдау көрсету; жәрдемақы көлемі 12%-ға артты; «Кәсіпкер ана» бағдарламасы аясында 800-ден астам әйел шағын бизнес ашты  .

Ұлттық дәстүрлерді жаңғырту және отбасы институтын нығайту

«Отбасы күні» – 2024 жылы ұйымдастырылған үлкен мереке: 20 000 адамның қатысуымен ұлттық спорттық жарыстар, көрмелер, концерттер өтті  .

«Отбасы сарайында» некеге тұратын жас жұбайлар үшін дәстүрлі рәсімдер енгізілді; жастарға бата беріліп, «отбасы кітапшасы» табыс етіледі  .

«Ұрпақ сабақтастығы» жобасы — мектептерде әжелер мен аталар ұлттық дәстүрлер мен тарихты немерелерге үйретеді, осыған 150+ мектеп қатысуда  .

«Әке мектебі» жобасы — ер азаматтардың отбасындағы жауапкершілігін күшейту мақсатында енгізіліп, тәжірибелі әкелермен кездесулер ұйымдастырылады  .

Отбасыларға нақты қолдау: тұрғын үй және әлеуметтік жобалар

«Жас отбасы» тұрғын үй бағдарламасы: 2024 жылдан бастап іске қосылған бағдарламада 3 000+ отбасы жеңілдетілген несие арқылы баспаналы болды  . Қазығұрт ауылында жаңа үйлер құрылып, 40 отбасы пәтер алды  .

Мемлекеттік жобалар арқылы 1 200 «Кәсіпкер ана» бағдарламасы аясында кәсіп бастаған; 600-ге жуық көпбалалы ана арзан ипотека алды.

Медициналық-әлеуметтік қолдау: 500 орындық жаңа перинаталдық орталықтар ашылды (Түркістан, Кентау, Жетісайда); Smart-Med цифрлық жүйесі енгізіліп, жүкті әйелдердің денсаулығы қадағаланады  .

Білім мекемелері мен балаларға қатысты: 35 жаңа мектеп, 47 балабақша ашылды, 20 000+ бала қамтылды. «Ана мектебі» жобасы арқылы жас аналарға психологиялық қолдау көрсетіледі  .

Форумдар мен қоғамдық шаралар арқылы құндылықтарды дәріптеу

«Бақытты отбасы – бақытты қоғам» форумдары облыстың барлық ауданында өткізіліп, 10 000+ адам қатысты; мұнда психологтар, дін және қоғам қайраткерлері отбасылық береке жайлы талқылады  .

«Отбасы берекесі» форумы (Сайрам ауданы): қоғам қайраткері Оразкүл Асанғазықызы, отбасылық институттың маңыздылығы және тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу мәселелерін талқылады  .

Түркістан облыстық балалар кітапханасында «Отбасында өмір сүру бақыты» атты тәрбиелік кеш ұйымдастырылып, үлгілі отбасының мүшелері тәрбиенің маңызын тыңдаушыларға жеткізді  .

«Махаббат эстафетасы» жас отбасылар байқауы: жарыс арқылы отбасындағы татулық, береке өз үлгісін көрсеткен отбасылар марапатталды; марафон “Бақ нұры” қоғамдық бірлестігі арқылы іскер әйелдер мен көпбалалы аналар арасында өткізілді  .

Қоғамдық қолдау желісі: орталықтар мен секторлар

Отбасылық институтты қолдау орталықтары Түркістан қаласы, Кентау және Сарыағаш аудандарында ашылды. Бір жыл ішінде 2000+ отбасы тегін кеңес алды  .

10 аудан және 2 қалада Отбасын қолдау секторлары ашылып, психологтар мен заңгерлер қызмет көрсетуде. 2658 адам қолдау мен кеңес алды, оның ішінде 565 адам тұрмыстық зорлық-зомбылық мәселесі бойынша көмек сұрады  .

Алдағы жоспарлар: мәдениет пен білімнің тоғысы

Келесі үш жылда: Әр ауданда «Отбасылық құндылықтар музейі» ашу, жас жұбайларға гранттық бағдарлама, аймақтық телевизиялық жоба, мектептерде «Отбасы тәрбиесі» пәнінің пилоттық енгізілуі жоспарланған  .

Түркістан облысы отбасылық құндылықтарды сақтау мен жаңғыртуда жаңашыл қадамдарды орындауда. «Отбасы – қоғам тірегі» бағдарламасы, нәтижелі қолдау орталықтары, мемлекеттік жобалар, мәдени шаралар – осының бәрі отбасылық институттың әлеуетін арттыруға бағытталған. Бұл жұмыс тек демографияны емес, ұлттық рух пен болашақты қалыптастыратын маңызды сала.

Ортақ рухани-мәдени, әлеуметтік қолдау және институционалдық жаңашылдық — бұл бағыттың табысты болашағының кепілі.

Айта кетелік,  2023 жылы Түркістанда облыстық «Мерейлі отбасы – 2023» ұлттық конкурсы өтті. Елімізде ерекше сипатқа ие болып, дәстүрлі бағытта өткізіліп жатқан конкурс жеңімпаздарын Түркістан облысы әкімінің орынбасары Бейсенбай Тәжібаев құттықтап, жеңімпаздарға облыс әкімі Дархан Сатыбалдының алғыс хатын табыстады.

Жалпы конкурсқа 143 отбасы өтінім берген. Аудан, қалалық деңгейде ұйымдастырылған байқаудың алғашқы кезеңінде 31 отбасы жеңімпаз атанды. Ал бүгін жанұядағы жарасымдылық пен өзіндік қарым-қабілеттерімен ерекшеленіп, ұрпақтар сабақтастығының қайталанбас үлгісін көрсеткен 6 үздік отбасы жүзден жүйрік шығып, «Мерейлі отбасы – 2023» ұлттық конкурсының облыстық кезеңінде топ жарды

Конкурс қорытындысына сәйкес І орынды Абилдаевтар отбасы (Төлеби ауданы), ІІ орынды Айтбаевтар отбасы (Түлкібас ауданы) мен Бейсенбаевтар отбасы (Түркістан қаласы), ІІІ орынды Смайловтар отбасы (Қазығұрт ауданы), Ақжаровтар отбасы (Шардара ауданы), Ергешовтар отбасы (Сарыағаш ауданы) иеленді.

«Мерейлі отбасы» ұлттық конкурсы 10 жылдан бері республикалық деңгейде тұрақты түрде өткізіліп келеді. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев отбасылық құндылықтарды нығайтудың маңыздылығына ерекше назар аударып отырғандығы белгілі. Себебі қазақ халқы үшін отбасы деген қасиетті ұғым, қастерлі құндылық. Адам баласына берілетін тәрбиенің ең негізі осы отбасында қалыптасады. Бұл талайды қанаттандырып, талай адамға алтын бесік болған киелі шаңырақ.

Айта кетейік, Түркістан облыстық «Жастар ресурстық орталығының» КММ-нің ұйымдастыруымен өткен шараның мақсаты – отбасы институтын, адамгершілікті руханиятты нығайту, жауапты ерлі-зайыптылықтың маңызын тану, ата-аналардың бала тәрбиелеудегі жауапкершілігін арттыру, отбасылық құндылықтарды, кәмелетке толған балаларының еңбекке қабілетсіз және егде жастағы ата-аналарына қамқорлығын дәріптеу және кеңінен насихаттау болып саналады.